Viết Văn Về Bài Thơ Sóng / TOP 10 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

1, nghị luận văn học sóng – sơ lược về thể thơ và hoàn cảnh ra đời

Nhan đề bài thơ đã có ý nghĩa định hướng về một hình tượng xuyên suốt. Song có lẽ cái khác biệt đáng kể nhất ở đây là con sóng của Xuân Quỳnh được nhìn bằng nhãn quan phụ nữ. Và Xuân Quỳnh cũng là người mượn sóng để bộc bạch tình yêu của người phụ nữ thành công nhất: thi sĩ đã tạo hình một con sóng mang tính nữ, mang lại những cảm nhận bài thơ sóng hết sức mãnh liệt cho đông đảo bạn đọc thời kì đó.

Cũng phải lưu ý về thời điểm bài thơ Sóng ra đời. Sóng được in trong tập Hoa dọc chiến hào, năm 1967 – thời điểm cuộc chiến tranh chống Mĩ cứu nước diễn ra ác liệt và tình yêu lứa đôi thuần tuý chưa phải là đề tài phổ biến của thơ ca, nhất lại là tiếng nói của một cái tôi cá nhân đích thực, khao khát kiếm tìm bản thể và khẳng định phái tính. Gần như một “bông hoa lạ”, Sóng ngay lập tức có được sức sống tự nhiên trong lòng bạn đọc.

2, nghị luận văn học sóng – đoạn thơ thứ nhất

Khổ thơ mở đầu rõ ràng không phải chỉ nhằm tạo hình tượng sóng mà hướng tới cắt nghĩa “bản thể sóng”, cũng đồng thời là “bản thể tình yêu”, là dòng nội tâm đầy xáo trộn của kẻ đang yêu :

Dữ dội và dịu êm Ồn ào và lặng lẽ.

Đặc tính của sóng được Xuân Quỳnh khái quát thật giản dị mà cũng thật ấn tượng vì nó chứa đựng những nhận thức bất ngờ. Bản thể sóng hoá ra gồm bao nhiêu đối cực, tưởng mâu thuẫn hoá ra thống nhất, luân chuyển không ngừng để mãi vẫn là mình. Giữa các đối cực, nhà thơ đặt một liên từ tinh tế: “và”. Những từ ngữ đặt ra ngoài văn cảnh là đối nghĩa, nhưng ở đây, lại là hai mặt của một thực thể, tạo hình con sóng sống động. Nhưng vì là con sóng nữ tính, nên nó không huỷ diệt, không đe doạ. Nó càng không phải con sóng thần, mà là con sóng thơ, sóng yêu, cho nên nó đổ về bản năng người phụ nữ muôn đời

Tự sâu xa, sóng là một bản thể mang khát vọng được người thấu hiểu và thấu hiểu được người:

Sóng không hiểu nổi mình Sóng tìm ra tận bể.

Dù vậy, qua nghị luận 2 khổ thơ đầu bài sóng ta thấy được, với tuổi trẻ, băn khoăn sâu thẳm nhất, dữ dội nhất về bản thể chẳng thể nào nằm ngoài khao khát tình yêu, thứ tình cảm kì lạ khiến mỗi cá nhân tự phá vỡ cái tôi của mình, nhập vào một cái tôi khác để được “là mình” trọn vẹn:

Ôi con sóng ngày xưa Và ngày sau vẫn thế Nỗi khát vọng tình yêu Bồi hồi trong ngực trẻ. Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu? Em cũng không biết nữa Khi nào ta yêu nhau

3, nghị luận văn học sóng – đoạn thơ thứ hai

Cảm xúc thơ làm xuất hiện một quan hệ tương chiếu: em – sóng. Từ khổ thơ thứ năm, em sẽ song hành cùng với sóng, không chỉ song hành vì tương hợp, mà có lúc em và sóng hoà nhập hoàn toàn.

Con sóng dưới lòng sâu Con sóng trên mặt nước Ôi con sóng nhớ bờ Ngày đêm không ngủ được Lòng em nhớ đến anh Cả trong mơ còn thức

Có thể nói đây là khổ thơ hay nhất, sống động nhất của bài thơ. Nó là khổ thơ không chỉ của cảm xúc, mà đặc biệt hơn, nó khắc họa một thân thể sóng đang dạt dào hạnh phúc, cồn cào nỗi nhớ nhung và khao khát. Không gian “dưới lòng sâu”, “trên mặt nước” mất đi tính khái quát, trở nên cụ thể, thân thiết như căn phòng hạnh phúc khi nó dẫn đến một liên tưởng ngẫu hứng đầy hữu lí: con sóng “không ngủ được”.

Trong một số dạng đề về bài thơ sóng, hình tượng sóng và em có mối quan hệ tương hỗ vô cùng chặt chẽ. Sóng và em tương đồng, tương thích, vừa phản chiếu lẫn nhau vừa bồi đắp cho nhau. Mối quan hệ đó còn được biểu hiện cả trong cách nói, và nhất là sự gối trùng lên nhau cuồn cuộn.Từ đầu đến câu “Cả trong mơ còn thức”, từ ngữ, ý tưởng trùng điệp, ào ạt. Nếu muốn phân tách rõ ràng hoàn toàn có thể lập một bảng tương chiếu sóng – em (tần số xuất hiện, sự hoán đổi vị trí, chức nàng của từ ngữ, chẳng hạn có khi “sóng” là chủ từ, có khi “em” là chủ từ, “sóng” là bổ ngữ,…) sẽ thấy một hình tượng “sóng – em” quấn bện rất thú vị.

4, nghị luận văn học sóng – đoạn thơ thứ ba

Những khổ thơ tiếp theo cho thấy một Xuân Quỳnh “già” hơn, triết lí hơn, thấp thoáng nét lo âu, và nếu xét ở sức tạo hình, gợi hình, ngôn từ thơ không dào dạt như những khổ đầu. Cũng bởi Xuân Quỳnh không chỉ là một phụ nữ hiện đại, mà còn mang đậm bản sắc phụ nữ phương Đông, cho nên nhà thơ luôn quan niệm tình yêu gắn với lòng chung thuỷ:

Dẫu xuôi về phương bắc Dẫu ngược về phương nam Nơi nào em cũng nghĩ Hướng về anh – một phương.

Chuyện cùng nhau “lên bắc ngược nam”, “lên thác xuống ghềnh” đã có trong ca dao Việt Nam. Nhưng coi “anh” như cái la bàn trong hành trình xuôi ngược nhiều bất trắc, thì đó phải là một người gửi niềm tin trọn vẹn ở tình yêu. Hơn nữa, sự chung thuỷ này không đến từ “ý thức trách nhiệm”, từ cái nghĩa vợ chồng, mà là một sự chung thuỷ của tình yêu, chung thuỷ đến cả từng ý nghĩ. Nếu “nghĩ” là trạng thái thường trực (cũng như “nhớ”) thì “hướng về anh” giống như một xác tín.

Ở ngoài kia đại dương Trăm nghìn con sóng đó Con nào chẳng tới bờ Dù muôn vời cách trở Cuộc đời tuy dài thế Năm tháng vẫn đi qua Như biển kia dẫu rộng Mây vẫn bay về xa Làm sao được tan ra Thành trăm con sóng nhỏ Giữa biển lớn tình yêu Để ngàn năm còn vỗ

Khát vọng hóa thành trăm con sóng nhỏ để trường tồn với những cảm xúc yêu thương chân thành trong tình yêu của người nghệ sĩ chính là mơ ước về sự bất tử hóa tình yêu của Xuân Quỳnh? Đây chính là những âm vang của tầm lòng nhớ yêu da diết trong tác phẩm Sóng của Xuân Quỳnh.

Bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh là một tác phẩm đặc sắc cả về nội dung và nghệ thuật. Qua bài nghị luận văn học sóng ta thấy được thành công của bài thơ chính là ở những cảm xúc rất thật, rất chân thành của nhân vật trữ tình. Cuối cùng cũng phải kế đến sự tài hoa trong ngòi bút của Xuân Quỳnh với cách sử dụng thể thơ năm chữ cùng với các biện pháp nghệ thuật tinh tế.

5 bài văn hay về bài thơ “Mây và Sóng” của Ta-go (Kèm theo bản gốc tiếng Anh và 2 bài dịch tiếng Việt) Đề 1: Anh/chị hãy phân tích bài thơ Mây và Sóng của Ta-Go  Ra-bin-đra-nát Ta-go (1861-1941) là nhà thơ hiện đại lớn nhất của văn học Ấn Độ giai đoạn đầu thế kỉ XX. Ông sinh trưởng ở Can-cút-ta, bang Ben-gan, trong một gia đình quý tộc. Tago có năng khiếu bẩm sinh nên ông làm thơ rất sớm. Suốt cuộc đời, ông hăng hái tham gia các hoạt động chính trị và có đóng góp to lớn cho xã hội trong nhiều lĩnh vực. Ta-go đã để lại một sự nghiệp sáng tác đồ sộ gồm 52 tập thơ, 42 vở kịch, 12 bộ tiểu thuyết, hàng trăm truyện ngắn, bút kí, luận văn, diễn văn, thư tín cùng rất nhiều ca khúc và hơn 1500 bức họa. Với tập Thơ Dâng, ông là nhà thơ đầu tiên của châu Á được vinh dự nhận giải thưởng Nô-ben văn học năm 1913. Thơ Ta-go đề cao tinh thần dân tộc, dân chủ, đậm đà tính nhân văn và tính trữ tình, lãng mạn, chứa đựng những triết lí tinh tế, sâu sắc của phương Đông. Mây và sóng (bản dịch của Nguyễn Khắc Phi [*}) lúc đầu được viết bằng tiếng Ben-gan, in trong tập thơ Si-su (Trẻ thơ), xuất bản năm 1909, sau đó Ta-go tự dịch ra tiếng Anh và in trong tập Trăng non, xuất bản năm 1915. Với hình thức đối thoại lồng trong lời kể của em bé, qua những hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng, bài thơ Mây vờ sóng của Tago đã ngơi ca tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt. Bài thơ là lời kể hồn nhiên, chân thành của em bé với mẹ về những cuộc đối thoại tưởng tượng giữa em và các nhân vật sống trên mây và trong sóng. Mặc dù người mẹ không xuất hiện, không phát ngôn nhưng đối tượng để bày tỏ tình cảm của em bé chính là Mẹ. Bài thơ gồm hai cảnh. Cảnh một : mây rủ bé đi chơi xa. Cảnh hai : sóng rủ bé đi chơi xa. Bé tưởng tượng ra hai cảnh. Tưởng tượng mà rất thực. Em bé từ chối lời rủ rê của mây. Em ở nhà và bày ra trò chơi làm mây với mẹ (mẹ làm mặt trăng). Em bé từ chối lời rủ rê của sóng. Em ở nhà và bày ra trò chơi làm sóng với mẹ (mẹ làm mặt biển). Nhân hóa mây và sóng thành con người, tác giả có dụng ý nói lên sự hòa hợp, gắn bó giữa thiên nhiên với con người. Hai cảnh là hai lời thoại. Mỗi lời thoại là một đợt sóng cảm xúc trào dâng trong lòng em bé, lần sau cao hơn lần trước. Đây không phải là sự thổ lộ tình cảm bình thường mà là sự thổ lộ tình cảm trong tình huống có thử thách. Phải trải qua những thử thách khác nhau thì tình thương yêu mẹ của em bé mới được thể hiện trọn vẹn. Hai cảnh là hai lời thoại. Mỗi lời thoại là một đợt sóng cảm xúc trào dâng trong lòng em bé, lần sau cao hơn lần trước. Đây không phải là sự thổ lộ tình cảm bình thường mà là sự thổ lộ tình cảm trong tình huống có thử thách. Phải trải qua những thử thách khác nhau thì tình thương yêu mẹ của em bé mới được thể hiện trọn vẹn. Tứ thơ đơn giản, cấu trúc trùng lặp nhưng lời thơ và hình ảnh thơ rất khác nhau. Mây và sóng đều là những cảnh vật tự nhiên vô cùng hấp dẫn, song sự hấp dẫn của chúng khác hẳn nhau. Sự hấp dẫn của trò chơi trên mây và trò chơi trong sóng cũng khác nhau. Mây, trăng, bầu trời, sóng nước và biển cả vốn là những hình ảnh thiên nhiên đẹp đẽ và thơ mộng. Những hình ảnh đó trong bài thơ đều do trí tưởng tượng phong phú của em bé tạo ra cho nên chúng lại càng lung linh, kì ảo. Ai sống trên mây, ai sống trong sóng vậy? Những Tiên đồng, Tiên nữ hay những nàng Tiên cá? Em bé tha hồ mà tưởng tượng Lung linh, kì ảo song vẫn rất sinh động, chân thực. Những hình ảnh, âm thanh, màu sắc được dùng để miêu tả thiên nhiên trong bài thơ đều rất đúng với thiên nhiên muôn màu sắc. Chúng ta hãy theo dõi cuộc trò chuyện của em bé với người mẹ thân yêu:  Mẹ ơi, trên mây có người gọi con : “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc". Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được ?" Họ đáp: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây” “Mẹ mình đang đợi ở nhà” – con bảo “Làm sao cổ thể rời mẹ mà đến được”. Thế là họ mỉm cười bay đi. Chú bé ngồi trong lòng mẹ mà thủ thỉ tâm tình. Chú đang để cho trí tưởng tượng của mình bay bổng. Chú hình dung ra trên mây kia có người gọi chú, rủ chú tham gia những trò chơi thú vị với bình minh vàng, với vầng trăng bạc và khuyên chú hãy đến nơi tận cùng trái đất. Cuộc đi chơi như thế thật hấp dẫn đối với tuổi thơ. Chú bé thích lắm! Thử hỏi có chú bé nào trên trái đất này mà không thích đi chơi?! Em bé cũng thích được theo Mây đi chơi nên mới hỏi : Nhưng làm thế nào mình lên đó được ? Tuy vậy, bé vẫn băn khoăn vì mẹ đang đợi ở nhà. Mặc dù Mây đã tận tình chỉ dẫn: Hãy đến tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây. Nhưng chú bé đã khước từ sự cám dỗ ngọt ngào đó vì chú biết rằng nếu vắng mình, mẹ sẽ buồn biết bao nhiêu! Thay thế cho cuộc đi chơi không thành ấy, chú bé nghĩ ra trò chơi cũng hấp dẫn như được đi chơi với mây mà lại không phải xa rời mẹ: Con là mây và mẹ sẽ là mặt trăng, Hai tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm. Hai tay em ôm lấy mặt mẹ và tưởng tượng em làm mây, mẹ làm mặt trăng, mái nhà là bầu trời xanh thẳm. Em được mẹ ôm ấp, được tiếp nhận ánh sáng diệu kì từ mẹ. Thú vị biết bao khi em hóa thành mây mà vẫn được gần mẹ, được chơi với mẹ. Ở cảnh hai, chú bé hồn nhiên kể tiếp: Trong sóng có người gọi con: “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao" Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”.  Họ nói : “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”. Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?". Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua. Cuộc chơi này có lẽ thú vị hơn vì những người sống trong sóng rủ chú bé ra biển chơi, mà có cậu bé nào lại không thích biển? Sóng biển rì rào, nâng người bồng bềnh trên mặt nước, cũng giống như tay mẹ âu yếm, vỗ về. Cuộc đi chơi cũng sẽ thú vị biết bao! Em bé sẽ cùng sóng ca hát sớm chiều và đi mãi, đi mãi. Thực ra, bé cũng thích được theo sóng đi chơi nên mới hỏi: Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được? Nhưng em không đi mặc dù sóng cũng đã hướng dẫn chu đáo: Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi. Nhưng chú bé không đi vì phân vân, do dự: Buổi chiều, mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được ? Và chú bé lại nghĩ ra một trò chơi khác để thay thế. Trò chơi mà bé nghĩ ra lần này quả là thú vị hơn nhiều ! Em là sóng còn mẹ là bến bờ kì lạ rộng mở, bao dung. Trò chơi này thể hiện tình thương yêu mẹ thắm thiết, nồng nàn của chú bé. Em không những không phải xa rời mẹ mà còn được choàng lên người mẹ, được lăn, lăn, lăn mãi, rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ. Câu cuối bài : Không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào khẳng định mẹ con ta ở khắp mọi nơi, không ai có thể tách rời, chia cắt được tình mẹ đối với con và tình con đối với mẹ. Không ai có thể biết được mẹ con ta đang ở đâu trong đại dương dạt dào hạnh phúc của tình mẹ con. Điều đó cũng có nghĩa là tình mẫu tử thiêng liêng hiện diện ở khắp mọi nơi và muôn đời bất diệt. Trong bài thơ, Mây và sóng hòa hợp với người, thông cảm và hiểu biết tấm lòng của em bé đối với mẹ. Còn em bé là một đứa trẻ yêu thiên nhiên, yêu mẹ và giàu trí tưởng tượng. Trước những lời rủ rê hấp dẫn, chú bé đã kiềm chế được ham muốn nhất thời. Không tìm cách lên mây hay nương theo làn sóng, không có nghĩa là chú ghét mây và sóng. Ngược lại, chú bé đã nghĩ ra những trò chơi tuyệt diệu để hòa hợp tình yêu thiên nhiên với tình mẫu tử bằng cách biến mình thành mây rồi thành sóng còn mẹ thành mặt trăng và bến bờ kì lạ. Dẫu được miêu tả sinh động và chân thực, nhưng hình ảnh mây và sóng trong bài thơ chỉ là tượng trưng. Những thú chơi trên mây trong sóng tượng trưng cho bao quyến rũ của cuộc đời. Bãi biển tượng trưng cho tấm lòng bao dung của mẹ Bài thơ đã tạo ra những hình ảnh đậm đà màu sắc triết lí. Chỉ có hai mẹ con âu yếm bên nhau trong một túp nhà mà đủ cả trời xanh, trăng sáng, đủ cả mây bay, sóng vỗ. Cám ơn thi hào Ta-go đã nâng tình mẫu tử của nhân loại lên tầm vu trụ! Thi hào Ta-go từng nói : Bao giờ tôi cũng trẻ hay cũng già như người trẻ nhất và người già nhất trong làng. Cái thần tình của bài thơ nằm ở chỗ là Ta-go đã biến mình thành con trẻ. Con trẻ trong sự ngạc nhiên trước tạo vật chung quanh, con trẻ trong sự tưởng tượng kì thú, con trẻ trong sự gần gũi với trái tim người mẹ. Khi đọc bài thơ, người đọc dường như biết mình bị lạc vào thế giới tưởng tượng nhưng vẫn nghe và tin những lời trò chuyện huyễn hoặc của mây những lời rủ rê của sóng. Đọc xong bài thơ, chiêm nghiệm từ từ, rồi đọc đi đọc lại, sống mũi bỗng thấy cay cay, không khóc mà mắt đỏ hoe, tâm hồn rung động lạ thường khi nghe lời khước từ hồn nhiên của chú bé trước những lời mời mọc, rủ rê của mây và sóng y vì là lời của con trẻ, nhưng lại thốt ra từ một trái tim nồng nàn, tha thiết yêu thương. Bài thơ có giá trị nghệ thuật điêu luyện bởi tác giả đã sử dụng những hình ảnh thiên nhiên tuyệt đẹp và gửi gắm vào đó những ý nghĩa tượng trưng sâu sắc. Bên cạnh đó là thủ pháp trùng điệp và những liên tưởng, so sánh thú vị. Mây và sóng đã chắp cánh cho trí tưởng tượng của tuổi thơ, song cũng nhắc nhở mọi người rằng, hạnh phúc không phải là điều gì xa xôi, bí ẩn, do ai đó ban cho mà hạnh phúc ở ngay trong cuộc sống bình thường và do chính con người tạo dựng nên. Bài thơ Mây và sóng thể hiện tình cảm yêu mến thiên nhiên, những ước mơ bay bổng của tuổi thơ và đặc biệt là tình mẹ con đằm thắm, ấm áp và chứa chan hạnh phúc. Bài thơ còn gợi cho chúng ta suy ngẫm về nhiều điều khác nữa. Trong cuộc sống, con người thường gặp những cám dỗ ghê gớm. Muốn khước từ, chúng ta cần có điểm tựa vững chắc là tình mẫu tử. Bình tác phẩm "Mây và sóng" của thi hào Ta-go Đề 2: Bình tác phẩm "Mây và sóng" của thi hào Ta-go qua bản dịch thơ của Nguyễn Đình Thi [**] Ta-go (1861 - 1941) là đại thi hào của đất nước Ấn Độ. Ông là nhà thơ, nhà văn, họa sĩ... Năm 1913, với tập thơ Thơ Dâng (Gitanjali), ông được giải thưởng Nôben - Giải thường văn chương. Nhân dân Ấn Độ vô cùng tự hào về Ta-go. Tên tuổi thi hào đã rạng rỡ quê hương xứ sở. Thơ của Ta-go là “bài ca về tình nhân ái”, là “ước mơ và khát vọng về tự do, hạnh phúc”. Ông để lại hàng nghìn bài thơ tựa như “hoa thơm, trái ngọt đôi bờ sông Hằng” đã làm phong phú tâm hồn nhân dân Ấn Độ. Ông đem tấm lòng thương yêu mênh mông đến với trẻ em. Ông có hàng trăm bài thơ viết về tuổi thơ bằng những hình tượng tuyệt vời với tấm lòng nhân hậu bao la. Đó là một “thế giới thơ ngây”, một “miền thơ ấu êm đẹp và dịu hiền”! Ông đã viết: ... Những người đi tìm ngọc Thì lặn xuống mò ngọc trai. Còn những người lái buôn Giong thuyền của họ Trong khi đó thì các em Các em nhặt những viên đá cuội Rồi lại ném đi (Trên bờ biển) Mây và sóng là bài thơ nổi tiếng của Ta-go rút trong tập thơ Trăng non xuất bản năm 1915. Qua bản dịch thơ của Nguyễn Đình Thi, ta cảm nhận về một thế giới tâm hồn tuổi thơ kỳ diệu của em bé thông minh, hiếu thảo đang sống hạnh phúc bên mẹ hiền. Bài thơ là câu chuyện tâm tình của em bé ngây thơ với mẹ về những giây phút giao cảm thần tiên của em với thiên nhiên, với mây và sóng. Mây và sóng đang thủ thỉ trò chuyện với em. Với mây: Bằng trí tưởng tượng tuyệt vời vô biên, em bé đang chơi đùa với mẹ. Bỗng em ngước mắt nhìn trời xanh, lắng nghe mây trên chín tầng cao vẫy gọi. Mây ân cần rủ em bé cùng du ngoạn “từ tinh mơ đến hết ngày’’ cùng nhau thỏa thích vui chơi "giỡn với sớm vàng” và “đùa cùng trăng bạc”, từ lúc bình minh cho đến tận đêm khi trăng lên. Mây trở thành nhân vật trữ tình, được nhân hóa, có gương mặt nụ cười và giọng nói thủ thỉ, tâm tình. Mây, trăng bạc, sớm vàng (rạng đông) là những hiện tượng thiên nhiên mà con người từ xưa tới nay, từ em bé tới cụ già, từ người dân thường đến các nghệ sĩ, các tao nhân mặc khách,... ai cũng thích chiêm ngưỡng và khám phá vẻ đẹp huyền diệu và sự vĩnh hằng của nó. Tâm hồn tuổi thơ vốn hồn nhiên, trong sáng và giàu trí tưởng tượng. Vì thế em bé “trò chuyện’’ với mây và muốn được cùng mây đi chơi đó đây. Nhưng có tình yêu nào mãnh liệt hơn, đằm thắm hơn tình yêu mẹ của đứa con ngoan? Từ thích thú muốn được đi chơi cùng mây, em bé phân vân, lưỡng lự rồi từ chối: “Nhưng mà làm thế nào tôi trốn trên ấy được”, và “Mẹ đợi tôi ở nhà, tôi có lòng nào bỏ được mẹ tôi”. Tình yêu mẹ là tình cảm rất sâu sắc, rất đẹp của con người, đó là điều mà thi hào Ta-go muốn tâm sự với các em bé gần xa trên trái đất. Yêu mẹ cha, yêu anh chị em, yêu căn nhà êm ấm, yêu những kỉ niệm tuổi thơ... là những tình cảm đằm thấm, đầy ắp trong tâm hồn em bé ngây thơ đang trò chuyện với áng mây. Và đó cũng là cảm xúc chủ đạo của bài thơ Mây và sóng. Có gì sung sướng hơn khi: Hai tay con ôm mặt mẹ, còn mái nhà ta là trời xanh... Với sóng, có nhà thơ Việt Nam đã viết: Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu... (Sóng- Xuân Quỳnh) Trong bài thơ cùa Ta-go, sóng như vị sứ giả của đại dương xa xôi đến với em bé. Sóng reo rì rầm. Sóng vẫy gọi chào mời em bé. Tuổi thơ nào mà chẳng từng khát khao, mơ ước? Sóng thủ thỉ cùng với em bé về một cuộc viễn du: “Chúng ta ca hát sớm chiều, chúng ta đi mãi mãi", và rồi "cứ đi đến bờ biển... sóng sẽ cuốn con đi” đến mọi bến bờ, mọi chân trời xa lạ. Đây là một câu thơ diễn tả hình tượng con sóng vỗ vào bờ, liếm vào bãi cát, rồi lại rút ra xa, lại vỗ vào... và cái nhìn lưu luyến, băn khoăn của em bé theo con sóng xa vời trên biển: Họ (sóng) bèn mỉm cười, và nhảy nhót, họ dần đi xa Mơ ước được đi xa, nhưng rồi em bé lại đắn đo, băn khoăn. Em đã không thể đi du ngoạn cùng mây (bay cao) nên em cũng không thể đi chơi với sóng (đi xa). Với em, chỉ có mẹ, nguồn vui cao cả thiêng liêng mà tạo hóa đã dành cho phần hơn: tình mẫu tử. Em không nỡ để mẹ nhớ, mẹ buồn. Em cũng không thể nào “rời mẹ” một giây, một phút. Niềm vui cứ chói ngời mãi hồn em: Con lăn, lăn như lằn sóng vỗ, tiếng con cười giòn tan vào gối mẹ. Và không ai trên đời này biết được là mẹ con ta đang ở đâu.. Tính độc đáo của bài thơ là ở cấu trúc đối thoại giữa em bé với mây và sóng và lồng vào đó là tiếng nói thủ thỉ của em với mẹ yêu thương. Một bài thơ trong sáng và đẹp như mây, như sóng, nói về miền sâu kín nhất, đằm thắm nhất của tâm hồn tuổi thơ. Em bé được nói đến trong bài thơ này rất yêu thương mẹ. Cánh chim còn non yếu nên chưa dám bay cao cùng mây, chưa thể đi xa cùng sóng, mặc dù em có nhiều mơ mộng, nhiều khát khao muốn đi tới mọi chân trời góc biển. Bài thơ Mây và sóng thật đặc sắc và giàu ý nghĩa, lấp lánh vẻ đẹp nhân văn của một hồn thơ vĩ đại. Đề 3 : Hãy viết cảm nhận của mình về bài thơ Mây và sóng của Ta-go Đại thi hào của Ấn Độ, với tập Thơ Dâng, ông được giải thưởng Nô-ben về văn chương. Thơ của Ta-go là "bài ca về tình nhân ái", là "ước mơ và khát vọng về  tự do, hạnh phúc”. Thế giới thơ của Ta-go đã đành cho "miền thơ ấu" một vị trí ấm áp và sang trọng, hồn nhiên và đậm đà. Bài thơ Mây và sóng nói về tình yêu mẹ và mơ ước kì diệu của tuổi thơ. Đây là một kiệt tác rút trong tập Trăng non (1915) của thi hào. Bài thơ mang sắc điệu trữ tình như một khúc đồng dao thể hiện niềm giao cảm thần tiên của tâm hồn tuổi thơ với mây và sóng, với thiên nhiên kì diệu. Em bé ngước mắt nhìn trời xanh, lắng nghe mây trên chín tầng cao vẫy gọi. May ân cần rủ em bé cùng du ngoạn với " bình minh vàng", và đùa cùng "trăng bạc" từ bình minh đến lúc trăng lên. Mây được nhân hóa, có gương mặt, nụ cười và giọng nói thủ thỉ tâm tình: “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc ” Cuộc đối thoại giữa mây với em bé không chỉ nói lên tâm hồn bay bổng hồn nhiên của tuổi thơ mà còn khẳng định, ngợi ca tình yêu mẹ của tuổi thơ rất đẹp và mãnh liệt: “Mẹ mình  đang đợi ở nhà ”con bảo - “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”. Yêu mẹ hiền, yêu mái nhà êm ấm... là những tình cảm trong sáng, đằm thắm của em bé. Có gì hạnh phúc hơn khi được sống bên mẹ hiền: “Con là mây và mẹ sẽ là trăng. Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm” Trí tưởng tượng diệu kì và tình yêu thiếu nhi nồng nàn của Ta-go đã sáng tạo nên vần thơ đẹp nói về hạnh phúc tuổi thơ. Ở đây, tình mẫu tử được nâng lên ngang tầm với vũ trụ. Ngắm mây bay... rồi em bé nghe sóng reo, sóng hát. Sóng như sứ giả của đại dương xa vời đến với em bé. Sóng reo rì rầm. Sóng vẫy gọi chào mời em bé. Tuổi thơ nào mà chẳng khao khát, ước mơ? Sóng thủ thỉ cùng em về một cuộc viễn du: "Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn". Và rồi cứ đi đến bờ biển... sóng sẽ cuốn con đi đến mọi bến bờ, mọi chân trời xa lạ... Mơ ước muốn đi xa, nhưng em bé lại đắn đo băn khoăn: "Nhưng đến tối, mẹ tôi nhớ thì sao?". Sóng liếm vào bãi cát rồi lại rút ra xa, lại vỗ vào... Em bé bâng khuâng nhìn theo con sóng xa vời trên trùng dương: "Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?. Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua.” Mơ ước được đi xa, nhưng rồi em bé lại băn khoăn, lưỡng lự. Em đã không thể đi du ngoạn cùng mây (bay cao) nên em cũng không thể đi chơi với sóng (đi xa). Với em chỉ có mẹ hiền yêu thương, nguồn vui ấm áp cao cả, thiêng liêng mà tạo hóa đã dành cho phần hơn: tình mẫu tử. Em mơ ước đến với mọi chân trời góc biển, nhưng em không nỡ để mẹ nhớ, mẹ buồn. Trong hiện tại, em không thể nào "rời mẹ" trong khoảnh khắc. Niềm vui về mẹ hiền cứ chói ngời mãi hồn em thơ; " Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ, Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ. Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn  nào". Câu thơ "Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ " là một câu thơ hàm nghĩa, giàu tính triết lí. Mẹ là bến bờ để ôm con sóng vào lòng. Lúc "con cười vang vỡ tan vào lòng mẹ" là lúc mẹ hạnh phúc. Vì thế, con ngoan, vui chơi là mẹ hạnh phúc. Nhà thơ mượn sóng và biển để nói cùng tuổi thơ gần xa bao điều. Tính độc đáo của bài thơ là hai mẩu đối thoại giữa em bé với mây, giữa em bé với sóng, đan xen vào lời con thủ thỉ với mẹ hiền. Đây là một bài thơ trong sáng, hồn hậu của Ta-go nói về miền ấu thơ. Yêu thiên nhiên, sống hồn nhiên thích phiêu lưu mạo hiểm, trí tưởng tượng phong phú, hiếu thảo... là đời sống tinh thần và tâm hồn tuổi thơ. Em bé được nói trong Mây và sóng rất yêu thương mẹ hiền. Trong kho tàng văn học của nhân loại đã có biết bao tác phầm viết về tình cảm gia đình. Ta dã biết những tác phẩm như Bếp lửa, Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ, Con cò Bên cạnh những tác phẩm rất quen thuộc đó còn có bài thơ Mây và sóng của Ta-go – một tác phẩm thơ nói lên tình mẫu tử bao la, rộng lớn của một đại thi hào Ấn Độ. Trò chơi của những người sống trên mây và sóng thật thú vị, không gì tả nổi, hấp dẫn đến lạ kì:  “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”  “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao”.  Thiên nhiên bao la, rộng lớn đang mở ra trước mắt em bé. Được chơi với mây, với vầng trăng bạc, ngao du nơi này nơi nọ đối với em bé là cả một niềm vui thích, rồi được chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Hẳn rằng em bé sẽ không bỏ lỡ cơ hội đó qua đi, em đã hỏi:  Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?”.  Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”.  Đó là một điều thật dễ hiểu, dù sao em bé vẫn chỉ là một em bé mà thôi. Nhưng đúng lúc này hình ảnh người mẹ lại hiện lên trong tâm trí em:  “Mẹ mình

Trong cuộc sống chắc hẳn ai ai cũng đều có ước mơ và hoài bão cho riêng mình và bản thân em cũng vậy em cũng có một ước mơ. Ước mơ đó là niềm vui, là động lực để bản thân em có thể cố gắng mỗi ngày. Sống trong cuộc sống cần phải có một ước mơ.

Ước mơ đó là những hoài bão, mơ ước có được một điều gì đó trong cuộc sống, ước mơ luôn gắn liền với những dự định và hoài bão đã đặt trước, mỗi người đều phải cố gắng để đạt được ước mơ đó. Mỗi chúng ta ai ai cũng đều có ước mơ. Nhưng ước mơ của mỗi người là hoàn toàn khác nhau, bởi lẽ ước mơ là do mình tạo ra chứ không phải do ai nghĩ ra hoặc đặt hộ, ước mơ đó là mục đích sống, cố gắng mà chúng ta nỗ lực mới có được, cũng giống như trong cuộc sống, ước mơ được đặt trong một bối cảnh đó là tương lai.

Mỗi người đều phải lên kế hoạch hay mong muốn mình sẽ làm được một điều gì đó, chính cái mong ước, hay muốn đó chính là ước mơ mà mình muốn có được. Như chính hồi nhỏ bản thân em cũng từng ước mơ mình sẽ trở thành một giáo viên, điều đó đồng nghĩa với việc ước mơ đã tồn tại trong con người của mỗi người từ rất là lâu, nó đã ăn sâu vào tiềm thức của con người Việt Nam. Những ước mơ đó là động lực để mỗi người chúng ta tiếp tục cố gắng mỗi ngày để hoàn thành được ước mơ và dự định đó.

Ước mơ để thực hiện được mỗi ngày chúng ta cần phải nghiêm túc với chính bản thân mình, không ngừng học hỏi để nâng cao được trình độ cũng như kĩ năng để có thể phát triển được bản thân mình nhiều hơn nữa. Học tập và tu dưỡng đạo đức để bản thân phát triển lên mỗi ngày. Ước mơ là động lực để chúng ta cố gắng mỗi ngày, nó là niềm vui và đích đến mà chúng ta đã đặt ra. Ước mơ giúp cho con người thấy được rất nhiều điều trong cuộc sống, đó là hoài niệm và sự mơ ước lớn lao, chính ước mơ giúp cho chúng ta vững bước thêm trong cuộc sống.

Niềm vui, sự hạnh phúc và cố gắng mỗi ngày để cho chúng ta biết tiếp tục tạo dựng nên cho bản thân mình những mong ước và đích đến trong cuộc sống, cuộc sống của mỗi người đều chứa chan rất nhiều những tia hy vọng mới, nó là động lực và là mục đích sống của mỗi con người, chính vì thế để tiếp tục làm được những điều đó, chúng ta cần phải cố gắng và phát huy nó mỗi ngày.

Ước mơ nó luôn là hậu thuẫn đằng sau để nhắc nhở chúng ta cần phải có ý thức và trách nhiệm hơn cho cuộc sống của mình, có như vậy, chúng ta mới thấy được cuộc sống này còn nhiều điều rất giá trị và vô cùng quý báu.

Ước mơ đó là đích đến cho một kế hoạch nào đó, khi hồi nhỏ chắc hẳn ai cũng sẽ có ước mơ là tết đến được mẹ chuẩn bị mua cho bộ quần áo mới, hay ước mơ tết được thưởng nhiều lì xì và được mọi người yêu thương. Nhưng rỗi mỗi lứa tuổi lại có một niềm mơ ước riêng, nó biểu hiện mức độ trưởng thành của mỗi con người, giá trị đó để lại cho mỗi chúng ta rất nhiều niềm tin yêu cho cuộc sống, để từ đó chúng ta học được nhiều điều có giá trị hơn.

Khi còn là học sinh cấp 3 đang còn là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường em mong ước mình sẽ trở thành một cô giáo, nhưng để trở thành cô giáo bản thân em phải luôn cố gắng, nổ lực để học tập tốt, học tập để đặt chân tới cổng trường đại học, nơi mà em mong ước bấy lâu nay.

Ước mơ nó mở ra cho con người một viễn cảnh tươi sáng, đó là động lực là nieemf tin để cho con người cố gắng mỗi ngày. Có một ước mơ không khó nhưng để thực hiện được ước mơ đó mới chính là những điều quan trọng. Mỗi người chúng ta cần phải cố gắng làm việc, học tập. Như Bác Hồ đã từng nói: ” Không có việc gì khó chỉ sợ lòng không bền, đào núi và lấp biển quyết chí ắt làm nên”. Đây là câu nói cũng là động viên cho con người cần phải luôn luôn cố gắng mỗi ngày để hoàn thành được ước mơ cũng như dự định của mình trong tương lai.

Cần phải luôn luôn kiên trì, bền bỉ để cố gắng mỗi ngày, không ngừng học hỏi, phát triển bản thân mình nhiều hơn nữa để tiếp tục cố gắng hoàn thành được ước mơ cũng như hoài bão của bản thân. Ước mơ là những điều không dễ có thể làm được, nhưng chỉ cần có sự quyết tâm con người vẫn có thể hoàn thành và làm được nó một cách dễ dàng nhất.

Chúng ta cần phải nuôi dưỡng bản thân mình mỗi ngày, có như vậy chúng ta mới có thể hoàn thành được ước mơ cũng như dự định của bản thân.

TỪ KHÓA TÌM KIẾM Viết bài văn về ước mơ của em. Em hãy viết bài văn về ước mơ của em Anh chị hãy viết một bài văn về ước mơ của mình Em hay viet bai van ve uoc mo cua minh Anh chi viet bai van ve uoc mo cua minh Theo chúng tôi

Đề bài: Sóng có thể nói là bài thơ, tuyệt phẩm về tình yêu hay nhất của Xuân Quỳnh. Anh chị hãy viết bài văn phan tich bai tho song để thấy điều đó.

Xuân Quỳnh tên thật là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh sinh năm 1942, quê ở làng La Khê nổi tiếng với nghề trồng dâu dệt lụa thuộc huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây, nay thuộc Hà Nội. Xuân Quỳnh yêu đời và ham hoạt động. Chị gắn bó máu thịt với cuộc kháng chiến chống Mĩ đau thương và anh dũng của dân tộc. Chị đi nhiều, viết nhiều, từng có mặt trong những thời gian dài ở tuyến lửa Vĩnh Linh, Quảng Bình và biên giới phía Bắc. Hiện thực sôi động, phong phú thấm sâu vào hồn thơ Xuân Quỳnh. Thơ chị tươi rói sự sống, thấm đượm tình yêu gia đình, bè bạn, con người, cuộc đời, đất nước,…

Gần ba mươi năm cầm bút, chị đã sáng tác nhiều tập thờ có giá trị, tạo ấn tượng khó quên trong lòng người đọc, nhất là bạn đọc trẻ tuổi. Ngay từ tập thơ đầu tay Tơ tằm – Chổi biếc (in chung, 1963), thơ Xuân Quỳnh đã được chú ý vì phong cách mới mẻ. Xuân Quỳnh là nhà thơ nữ đã để lại cho đời nhiều bài thơ hay, nhất là thơ tình. Năm 2001, Xuân Quỳnh được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.

Bài thơ Sóng sáng tác năm 1967, in lần đầu trong tập Hoa dọc chiến hào, xuất bản năm 1968. Với bài thơ này, Xuân Quỳnh thực sự khẳng định tài năng của mình trên thi đàn Việt Nam. Bài thơ viết theo thể năm chữ, rất phù hợp với việc gửi gắm tâm tư sâu kín, thể hiện những trạng thái phức tạp, tinh tế của tâm hồn. Tác giả nói với mình, nói với mọi người về tình yêu trẻ trung, nồng nhiệt gắn liền với khát vọng hạnh phúc muôn thuở của con người.

Đầu đề bài thơ là Sóng và cả bài thơ được dệt bằng hình tượng trung tâm ấy. Cùng với hình tượng sóng còn có một hình tượng nữa là em – cái tôi trữ tình của nhà thơ. Sóng là hình ảnh ẩn dụ nói về tâm trạng người con gái đang yêu, là sự hóa thân, phân thân của cái tôi trữ tình. Sóng và em tuy hai mà mà một, có lúc phân đôi để soi chiếu vào nhau, làm nổi toát sự tương đồng; có lúc lại hòa nhập vào nhau để tạo nên sự âm vang, cộng hưởng. Hai hình tượng này đan cài, quấn quýt với nhau như hình với bóng, song song tồn tại từ đầu đến cuối bài thơ, soi sáng, bổ sung cho nhau nhằm diễn tả một cách mãnh liệt, sâu sắc và thấm thía hơn khát vọng tình yêu đang cuồn cuộn trào dâng trong trái tim người con gái.

Mở đầu bài thơ là trạng thái tâm lí đặc biệt của một tâm hồn khao khát được yêu:

Dữ dội và dịu êm

Ồn ào và lặng lẽ.

Sóng không hiểu nổi mình

Sóng tìm ra tận bể.

Bắt đầu là hình ảnh sóng nước. Nghĩa tường minh là vậy. Không kể ở sống hay ở bể, lúc sóng cồn lên thì dữ dội, ồn ào, có thể làm lật thuyền, đắm tàu ; nhưng lúc trời yên gió lặng thì sóng lại dịu êm, lặng lẽ. Nhưng Dữ dội và dịu êm hay ồn ào và lặng lẽ thì cũng đều là sóng. Sóng luôn luôn biến đổi muôn hình muôn vẻ và hiện tượng đó cứ thường xuyên lặp đi lặp lại.

Tâm hồn của người con gái đang yêu cũng giống như sự tương phản giữa các hình thức của sóng. Đa dạng ở bên ngoài và khó hiểu ở bản chất bên trong ở cuối khổ thơ là sự bối rối, trăn trở của sóng muốn giãi bày lòng mình với bể.

Có thể thấy ngay trong khổ thơ đầu nét mới mẻ trong quan niệm về tình yêu của Xuân Quỳnh. Người con gái đang khát khao tình yêu muốn hiểu tận cùng bản chất của tình yêu. Sóng không hiểu nổi mình, Sóng tìm ra tận bể để đến với không gian cao rộng, bao la.

Chủ ý của nhà thơ là mượn sóng làm biểu tượng cho tình yêu. Miêu tả sóng với những đặc điểm đối nghịch đến kì lạ cũng là để nói tới cái đa dạng, phức tạp, khó giải thích của tình yêu. Như vậy sóng nước đã chuyển nghĩa sang sóng tình, sóng nước, sóng tình đan quyện vào nhau, bổ sung ý nghĩa cho nhau.

Giống như sóng, tình yêu cũng là một hiện tượng, một khái niệm khó lí giải cho rõ ràng. Một nhà thơ cổ điển Pháp từng nói: Tình yêu là điều mà con người không thể hiểu nổi. Khát vọng tình yêu xôn xao, rạo rực trong trái tim nhà thơ, trong trái tim tuổi trẻ cũng là khát vọng muôn đời của nhân loại. Cũng như sóng, nó mãi mãi trường tồn, vĩnh hằng với thời gian. Từ ngàn xưa, con người đã đến với tình yêu và mãi mãi vẫn là như vậy:

Ôi con sóng ngày xưa

Và ngày sau vẫn thế

Nỗi khát vọng tình yêu

Bồi hồi trong ngực trẻ.

Tình yêu và khát vọng tình yêu của con người muôn đời không thay đổi. Sóng nước cũng vậy mà sóng tình cũng vậy. Nếu như Trương Chi nổi sóng tình trước nhan sắc kiều diễm của Mị Nương thì Kim Trọng cũng đã từng rơi vào khoảnh khắc Sóng tình dường đã xiêu xiêu trước vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành của Thúy Kiều. Đó là những giây phút thặng hoa của tình yêu.

Khát vọng tình yêu khác hẳn ước vọng tình yêu. Ước vọng chỉ mới là ước và mong, còn khát vọng thì đã là sự đam mê cháy bỏng, mãnh liệt, không giới hạn. Nét đặc trưng nhất của tình yêu là vậy. Tình yêu không bó hẹp trong phạm vi lứa tuổi nào nhưng khái niệm về tình yêu thường gắn liền với tuổi trẻ, cái tuổi tre non đủ lá và đào tơ mơn mởn. Ở lứa tuổi mùa xuân của đời người, tình yêu phát triển mạnh mẽ nhất và mang đầy đủ ý nghĩa nhất. Tình yêu tràn đầy cơ thể thanh xuân, làm bồi hồi trái tim trong ngực trẻ, khiến trái tim lúc nào cũng thổn thức nhớ mong. Như vậy, khát vọng tình yêu gắn liền với ngực trẻ và chỉ có ngực trẻ mới đủ chỗ chứa khát vọng tình yêu. Vì thế nhà thơ Xuân Diệu đã viết:

Hãy để trẻ con nói cái ngon của kẹo,

Hãy để tuổi trẻ nói hộ tình yêu.

Ở một bài thơ khác, Xuân Quỳnh viết:

Tiếng yêu từ những ngày xưa,

Vượt qua năm tháng bây giờ đến ta.

Tiếng yêu từ những ngày xa,

Trải bao cay đắng vẫn là vẹn nguyên.

(Những năm tháng không quên)

Tự nhiên như hơi thở, cần thiết như cơm ăn áo mặc hằng ngày, ấy thế mà tình yêu là gì thì không ai giải thích nổi. Sức quyến rũ ghê gớm của nó có lẽ là ở đó chăng? Xuân Quỳnh phân vân tự hỏi rồi tự giải đáp:

Trước muôn trùng sóng bể

Em nghĩ về anh, em

Em nghĩ về biển lớn

Từ nơi nào sóng lên?

Khi yêu, người ta thường có nhu cầu tự tìm hiểu và phân tích. Nhưng tình yêu là một hiện tượng tâm lí khác thường đầy bí ẩn, không thể giải thích hết được nguyên nhân và thời điểm bắt đầu của một tình yêu. Xuân Diệu băn khoăn: Làm sao cắt nghĩa được tình yêu? Còn Xuân Quỳnh lại bộc lộ nỗi băn khoăn của mình một cách hồn nhiên, dung dị. Tình yêu cũng giống như sóng biển, như gió trời, làm sao mà hiểu hết được. Nó cũng tự nhiên như quy luật thiên nhiên và cũng khó hiểu, chứa đựng nhiều bí ẩn như thiên nhiên vậy.

Nếu Sóng tìm ra tận bể để tự hiểu mình thì em cũng tìm đến tình yêu anh để hiểu sâu hơn về con người đích thực của em. Trước không gian bao la là biển cả, làm sao em không trăn trở với những câu hỏi từ ngàn xưa vốn là những băn khoăn, triết lí mang tầm vũ trụ. Bao câu hỏi cứ vương vấn trong tâm hồn em, làm cho em trăn trở, thao thức không nguôi:

Sóng bắt đầu từ gió Gió bắt đầu từ đâu?

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau

Giữa đại dương mênh mông ấy, nơi nào là nơi bắt đầu của sóng? Khó mà trả lời cho chính xác, song vẫn có thể nói rằng: Sóng bắt đầu từ gió. Có gió mới có sóng, tất nhiên là vậy. Thế Gió bắt đầu từ đâu?Câu trả lời không dễ bởi nó đi vào phạm trù vô tận: vũ trụ này từ đâu mà có?

Thế là tuy đã ra tận bể mà sóng cũng vẫn chưa hiểu nổi mình. Em cũng đã hòa nhập vào biển lớn của tình yêu nơi anh mà nào em đã hiểu em? Em yêu anh từ đâu? Khi nào? Từ cái gì? Ánh mắt, nụ cười, giọng nói? Hay giống như nàng Kiều bắt đầu yêu chàng Kim từ sắc ngựa tuyết in, có pha màu áo? (Truyện Kiều).

Câu thơ Em cũng không biết nữa thể hiện sự hồn nhiên của người con gái. Thương biết bao nhiêu cái lắc đầu phân vân ấy. Mà biết để làm gì?! Truy nguyên cho chính xác để làm gì bởi em và anh chỉ cần hiểu rằng ta yêu nhau là đủ.

Tâm trạng của người con gái đang yêu ấy là điển hình chăng? Điều thiêng liêng nhất, tuyệt diệu nhất trong tình yêu là sự đồng cảm, hòa hợp sâu xa giữa hai tâm hồn, hai nửa cuộc đời tự nguyện gắn bó với nhau để tạo thành một chỉnh thể trọn vẹn, vĩnh viễn:

Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức.

Yêu và nhớ là hai mặt của tình yêu. Yêu say đắm thì nhớ thiết tha. Nhà thơ vẫn mượn chuyện sóng để nói chuyện người. Anh ơi, tình yêu của em cũng là sóng và chính là sóng đó! Chỉ có sóng đại dương mênh mông mới có thể so sánh được với khát vọng tình yêu của em.

Con sóng dưới lòng sâu, Con sóng trên mặt nước là những cung bậc khác nhau của nỗi em nhớ anh. Sóng trên mặt nước dù có lớn cũng còn có thể lựa chiều mà vượt, chứ Con sóng dưới lòng sâu âm thầm khó nhận thấy mới thực sự dữ dội và khó lường. Nhưng trên mặt nước hay dưới lòng sâu, con sóng đều có bờ. Bờ là nơi đến của sóng, sóng có đối tượng để ve vuốt, vỗ về, có cái đích để đi đâu về đâu cũng nhớ, lúc nào cũng không quên, ngày cũng như đêm:

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngũ được.

Nỗi nhớ có cái biểu hiện trên bề mặt mà cũng có cái ẩn chứa tận dưới lòng sâu. Vắng anh, em nhớ. Đó là nỗi nhớ thể hiện trên bề mặt. Giận anh mà nhớ mới là nỗi nhớ dưới lòng sâu, da diết, khắc khoải, thổn thức đến trào nước mắt, đến cắn chặt môi chảy máu chưa hẳn nguôi ngoai. Nó cuồn cuộn, dạt dào như những đợt sóng triền miên vô hồi, vô hạn. Nhịp thơ trong bài thơ này là nhịp sóng nhưng rõ nhất, dào dạt, náo nức và mãnh liệt nhất là ở đoạn thơ này.

Thức mà nhớ, không nói làm gì, trong mơ mà nhớ là nỗi nhớ không chịu ngủ yên. Ôi! Tình yêu là vậy! Em yêu anh, em là vậy: Lòng em nhớ đến anh, Cả trong mơ còn thức. Nỗi nhớ hiển hiện trong mọi không gian và thời gian, không chỉ tồn tại trong ý thức mà còn len lỏi vào tiềm thức, xâm nhập vào cả trong giấc mơ. Khao khát yêu thương của người con gái mãnh liệt nhưng cũng thật tự nhiên: sóng khao khát tới bờ, cũng như em luôn khao khát có anh. Tình yêu của người con gái ở đây vừa chân thành, tha thiết, vừa trong sáng, thủy chung.

Cách thể hiện tình cảm của Xuân Quỳnh như vậy có tự nhiên, sỗ sàng quá chăng? Liệu có phá vỡ nét đẹp cổ truyền của người con gái Việt Nam khi yêu là thẹn thùng, e ấp? Hoàn toàn không! Mượn hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã nói lên khát vọng tình yêu sôi nổi, mãnh liệt của mình. Điều đó hiếm thấy trong thơ ca Việt Nam trước đó.

Ở những đoạn thơ trên, nhân vật trữ tình nhờ lời sóng để che giấu tâm trạng, nhưng đến đây thì đã bỏ luôn cái vỏ nhân hóa vay mượn ấy đi để trái tim tự thốt nên lời. Trái tim em không chịu vòng vo, úp mở nữa mà nó đòi nói thật, bởi nó đang tràn đầy tình yêu anh và tình yêu ấy cũng đã chín muồi:

Dẫu xuôi về phương bắc

Dẫu ngược về phương nam

Nơi nào em cũng nghĩ

Hướng về anh – một phương.

Nỗi nhớ trong tình yêu còn được gắn liền với khái niệm thời gian vô tận và không gian vô biên. Với thời gian, nó không có ngày đêm. Với không gian, nó chẳng có nhiều phương hướng. Không gian có bốn phương Đông, Tây, Nam, Bắc, chứ tình yêu của em thì chỉ có một phương, đó là anh. Em yêu anh và chỉ biết có anh. Nếu tình yêu là một quy luật của cuộc sống thì sự thủy chung lại là quy luật của tình yêu. Lời thề nguyền của người con gái trong bài thơ này giản dị mà sâu sắc, xúc động: Nơi nào em cũng nghĩ, Hướng về anh – một phương. Những người đang yêu bao giờ cũng hướng về nhau. Họ là mặt trời suốt đời soi sáng và sưởi ấm cho nhau.

Tình yêu dù trong sáng, mãnh liệt, lãng mạn, bay bổng tới đâu chăng nữa cũng vẫn gắn chặt với đời thường, mà đời thường thì lại nhiều dâu bể. Vì thế, những người yêu nhau ngoài sự say mê còn phải có đủ nghị lực và lí trí để vượt qua mọi thử thách, giông bão của cuộc đời, với niềm tin cuối củng sẽ tới đích.

Trở lại chuyện sóng nước:

Ở ngoài kia đại dương

Trăm ngàn con sóng đó

Con nào chẳng tới bờ

Dù muôn vời cách trở.

Hãy nhìn những con sóng dại dương: dù gió xô bão giạt đến phương nào đi nữa, cuối cùng sóng vẫn trở về với bờ. Em cũng vậy, cho dù gặp bao khó khăn, thử thách em cũng vượt qua hết để đến với anh, bởi tình yêu anh đã cho em sức mạnh. Cũng như ông bà mình xưa:

Yêu nhau tam tứ núi cũng trèo

Ngũ lục sống cũng lội, thất bát cửu thập đèo cũng qua.

Quyết tâm ấy thiêng liêng như một lời thề vàng đá.

Niềm tin và nghị lực em đã tìm thấy ở sóng và ở chính mình. Khi đã yêu thực lòng, dù muôn vời cách trở, chúng mình vẫn đến được với nhau. Khẳng định như thế là muốn an ủi, động viên mình mà cũng là an ủi, động viên người yêu để có thêm ý chí, nghị lực trên con đường đến với hạnh phúc.

Gian nan, thử thách là điều không thể thiếu đối với tình yêu. Trong những bài thơ sau này, Xuân Quỳnh khẳng định tình yêu đẹp là tình yêu đã trải qua nhiều thử thách:

Tình ta như hàng cây

Đã qua mùa bão gió

Tình ta như dòng sông

Đã yên ngày thác lũ.

(Thơ tình cuối mùa thu)

Khi hai người đã thực sự yêu nhau thì không một trở lực nào ngăn cản nổi:

Tay ta nắm lấy tay người,

Dẫu qua trăm núi ngàn đồi cũng qua.

(Hát ru)

Đẹp là thế, thiêng liêng là thế nhưng tình yêu cũng thật ngắn ngủi, mong manh, khó giữ:

Cuộc đời tuy dài thế

Năm tháng vẫn đi qua

Như biển kia dẫu rộng

Mây vẫn bay về xa.

Trong thực tế, tình yêu có khi chỉ là một khoảnh khắc:

Em đâu dám nghĩ là vĩnh viễn

Hôm nay yêu, mai có thể xa rồi

(Nói cùng anh – Xuân Quỳnh)

Hoặc:

Anh đã thấy một điều mong manh nhất,

Là tình yêu, là tình yêu ngát hương.

(Để Trung Quân)

Bởi thế khi yêu, con người luôn khắc khoải và trăn trở. Tuy không hiện lên thành chữ thành lời trong đoạn thơ nhưng thấp thoáng đâu đó một chút lo âu rất chính dáng. Liệu tình yêu có thể vượt qua những quy luật tất yếu của cuộc đời chăng? Vì thế nên ngay trong lúc tình yêu say đắm nhất, nhà thơ vẫn không hoàn toàn thoát li hiện tại. Trong cái nồng nhiệt hết mình vẫn thấp thoáng dự cảm lo âu không dứt.

Mọi chuyện rồi sẽ qua đi: cuộc đời, năm tháng và mây kia thì cứ bay mãi vào cõi xa xăm, vô định. Tình yêu cũng thế, vì tình yêu bao giờ cũng gắn liền với một con người cụ thể, gắn liền với cái hữu hạn của đời người. Muốn vượt ra ngoài giới hạn đó, chỉ có một cách là hòa tan tình yêu vào thiên nhiên vĩnh cửu để ngàn vạn năm sau, những con sóng dại dương vẫn cất cao lời ngợi ca tình yêu bất diệt.

Nỗi trăn trở đến lúc này đã thành sự bức bách, thôi thúc:

Làm sao được tan ra,

Thành trăm con sóng nhỏ

Giữa biển lớn tình yêu

Để ngàn năm còn vỗ.

Tình yêu bùng lên thành khát vọng. Khát vọng sôi sục mà vẫn khiêm nhường, đầy nữ tính. Tình yêu bây giờ không còn bé nhỏ, đơn lẻ mà đã hòa quyện vào sóng nước đại dương vĩnh hằng. Mỗi chữ, mỗi câu trong đoạn thơ đều được tác giả chọn lựa, sắp xếp khéo léo nên có giá trị biểu cảm rất cao.

Sóng là một bài thơ tình xinh xắn, duyên dáng, vừa mãnh liệt, sôi nổi; vừa hồn nhiên, trong sáng; vừa ý nhị, sâu xa. Người đọc yêu mến và nhớ mãi bài thơ Sóng vì nó không chỉ đơn thuần là thơ mà còn là những gì tinh tế nhất, huyền diệu nhất của một tâm hồn phụ nữ, một trái tim nhạy cảm luôn khao khát yêu thương. Thơ Xuân Quỳnh tiêu biểu cho phong cách của thế hệ nhà thơ trưởng thành trong thời kì chống Mĩ cứu nước, vẫn giữ được nét đẹp cổ điển của thơ ca dân tộc, đồng thời lại có những khám phá, sáng tạo nghệ thuật mới lạ và độc đáo. Nếu đánh giá Xuân Quỳnh là nhà thơ viết về tình yêu hay nhất trong đội ngũ các nhà thơ hiện đại thì chắc cũng không có gì là quá đáng.