Đề Thi Về Bài Thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ / TOP 8 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 6/2023 # Top View

HỘI GIẢNG GIÁO VIÊN GIỎI HUYỆN THÁI THỤYKÍNH CHÀO CÁC THẦY GIÁO, CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜTrường THCS Thụy AnBÀI 23: MÙA XUÂN NHO NHỎBài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh HảiI. Đọc và tìm hiểu chú thích1. Tác giả?.Phần chú thích * cung cấp cho em những thông tin nào về tác giả Thanh Hải?Thanh Hải sinh ngày 04/11/1930 mất ngày15/12/1980Tên khai sinh: Phạm Bá NgoãnQuê; Xã Phong bình, Huyện Phong Điền,Tỉnh Thừa Thiên HuếBài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh HảiI. Đọc và tìm hiểu chú thích1. Tác giả2.Tác phẩm?. Bài thơ được viết trong thời điểm nào?Bài thơ sáng tác vào tháng 11/1980 in trong tập ” Thơ việt nam 1945-1985″ NXB Giáo dục Hà Nội năm 1987II. Đọc và tìm hiểu văn bản1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản*. Đọc

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh HảiMọc giữa dòng sông xanhMột bông hoa tím biếcÔi con chim chiền chiệnHót chi mà vang trờiTừng ngọt long lanh rơiTôi đưa tay tôi hứng

Mùa xuân người cầm súngLộcgiắt đầy trên lưngMùa xuân người ra đồngLộc trải dài nương mạTất cả như hối hảTất cả như xôn xao…

Đất nước bốn ngàn nămVất vả và gian laoĐất nước như vì saoCứ đi lên phía trướcTa làm con chim hótTa làm một cành hoaTa nhập vào hoà caMột nốt trầm xao xuyến

Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đờiDù là tuổi hai mươiDù là khi tóc bạc.

Mùa xuân- ta xin hát Câu Nam ai, Nam bìnhNước non ngàn dặmmìnhNước non ngàn dặm tìnhNhịp phách tiền đất Huế.11-1980

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản

*.Thể thơ?. Bài thơ được sáng tác theo hình thức của thể thơ nào?Bài thơ viết theo thể thơ 5 tiếng *Bố cục gồm 4 đoạn

Đoạn1:Khổ thơ đầuCảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời

Đoạn 2: Hai khổ thơ tiếp theo ” Mùa xuân người cầm súng…Cứ đi lên phía trước”-Cảm xúc về mùa xuân đất nước

Đoạn3:Hai khổ tiếp(“ta làm con chim hót…Dù là khi tóc bạc”)Suy nghĩ và ước nguyệncủa nhà thơ trước mùa xuân đất nước

Đoạn 4: Khổ cuối – Lời ngợi ca quê hương đất nướcqua điệu dân ca xứ Huế

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a. Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước.?.Khổ thơ đầu tác giả tập trung tả cảnh gì? *Mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.? Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên được tác giả phác hoạ như thế nào? -Hình ảnh: + Dòng sông xanh +Bông hoa tím biếc -Âm thanh: + Tiếng chim chiền chiện hót vang trời?. Theo em có gì đặc biệt trong cách thể hiện hình ảnh trong hai câu thơ đầu? Đảo vị ngữ trong hai câu thơ đầu ?. Một khung cảnh như thế nào được gợi lên từ hình ảnh , âm thanh này? Tươi đẹp, sáng sủa, rộn rã và vui tươi.? Bằng trí tưởng tượng em hãy miêu tả bằng lời bức tranh này?

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản?. Cảm xúc của tác giả được diễn tả tập trung ở chi tiết nào? Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng

?. Hai câu thơ gợi cho em có những cách hiểu nào? Có hai cách hiểu: +Từng giọt mưa xuân long lanh trong ánh sáng của trời xuân +Nhà thơ đưa tay hứng từng giọt âm thanh của tiếng chim?. Phương thức biểu đạt chính trong đoạn văn này là gì? +Miêu tả và biểu cảm?. Từ đó cảm xúc của tác giả được bộc lộ như thế nào trước mùa xuân của đất trời? +Niềm vui niềm say sưa ngây ngất trước vẻ đẹp của thiên nhiên, đất trời.

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản * Mùa xuân của đất nước?. Khi đất nước vào xuân,tác giả nhắc đến những người nào?Vì sao họ lại được quan tâm như vậy? +Người cầm súng + Người ra đồng Họ làm hai nhiệm vụ chiến đấu và sản xuất ?. Theo em có gì đặc biệt trong cách thể hiện lời thơ của tác giả? + Sử dụng điệp ngữ và từ láy( lộc, mùa xuân, tất cả – Hối hả, xôn xao)?. Lộc là gì và hình ảnh Lộc còn gắn với một ý nghĩa nào khác? + Lộc là chồi non( cành non hoặc cây non) + Lộc là sức xuân phơi phới trẻ trung

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản* Mùaxuân của đất nước?.Từ đó cảnh tượng mùa xuân còn được hiện lên như thế nào? Tươi đẹp, sôi động, hứa hẹn nhiều điều tốt đẹp

?. Em đọc được cảm xúc nào của nhà thơ qua những lời thơ này? – Sự say mê tin yêu con người, cuộc sống của quê hương đất nước khi vào xuânBài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a. Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước.

b.Tâm niệm của nhà thơ?. Từ cảm xúc của mùa xuân tác giả đã tâm niệm điều gì? Tâm niệm ấy được thể hiện qua hình ảnh đặc sắc nào? Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hoà ca Một nốt trầm xao xuyến?. Trong khổ thơ này tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào trong các biện pháp sau? A.So sánh C. Nhân hoá B. Điệp từBài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a. Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước. b.Tâm niệm của nhà thơ?.Sử dụng điệp từ trêncó tác dụng gì? -Điệp từ ta và điệp ngữ “Ta làm” ở đầu 3 câu thơ liên tiếp có tác dụng tô đậm tâm niệm nguyện hiến dâng của tác giả với đất nước và nhân dân .?. Một lần nữa,ta lại thấy xuất hiện hình ảnh của tự nhiên như của hoa, chim. Sự lập lại như vậy có ý nghĩa gì? -Sự lặp lại tạo ra sự đối ứng chặt chẽ và mang một ý nghĩa mới thể hiện niềm mong muốn được sống có ích cống hiến cho đời là một lẽ tự nhiên mhư con chim đem đến tiếng hót cho rộn ràng mùa xuân như bông hoa lặng lẽ toả hương cho đời. Hay là một nốt trầm xao xuyến góp phần vào một bản hoà ca của cả nước đang đi lên xây dựng đất nước.Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a. Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước. b.Tâm niệm của nhà thơ?. Ý nguyện âm thầm nhưng lớn nhất của nhà thơ được bộc lộ qua lời thơ nào? Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc.?. Em hiểu ý nguyện muốn làm “Một mùa xuân nho nhỏ. Lặng lẽ dâng cho đời” Của nhà thơ là như thế nào?-Hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ”- Là mùa xuân của tài hoa và sáng tạo, mùa xuân nghệ thuật thi ca… Tất cả xin hoàn toàn kính dâng cho cuộc đời cho dân dân và đất nước suốt cả cuộc đời.?.Bài thơ kết lại bằng một âm điệu dân ca xứ Huế mênh mang tha thiết.Em có cảm nhận gì khi đọc 4 câu thơ này? Mùa xuân- ta xin hát Nước non ngàn dặm tình Câu Nam ai, Nam bình Nhịp phách tiền đất Huế. Nước non ngàn dặm mình

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a. Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước. b.Tâm niệm của nhà thơ?.Bài thơ đã gợi cho em cảm nghĩ gì về ý nghĩa cuộc sống của con người? -Cuộc sống của mỗi con người nằm trong cuộc sống chung của mọi người.Muốn cuộc sống ấy tốt đẹpmỗi người phải biết cống hiến cho cuộc sống chung

?. Bài thơ “mùa xuân nho nhỏ” đã được phổ nhạc để có 2 tác phẩm cho một quan điểm sống.Em đọc được tình cảm và lẽ sống chung nào của con người qua lời thơ và những nốt nhạc ấy? -Niềm tha thiết với cuộc đời -Bài học biết cống hiến, phấn đấu cho cuộc sống đất nướcBài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải I. Đọc và tìm hiểu chú thíchII. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a. Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước. b.Tâm niệm của nhà thơIII. Tổng Kết?. Em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc của bài thơ?a.Nghệ thuậtBài thơ theo thể 5 tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo.b. Nội dung Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước góp một “Mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc

Bài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh HảiI.Đọc và tìm hiểu chú thích 1.Tác giả: 2.Tác phẩm: II. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản 1.Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2.Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a.Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước -Niềm vui, niềm say sưa ngây ngẩttước vẻ đẹp của thiên nhiên đất trờivà niềm tin yêu con người cuộc sống của quê hương đất nước khi vào xuân. b.Tâm niệm của nhà thơ – Nhà thơ muốn mình là một mùa xuân nho nhỏ, hữu hạn góp vào mùa xuân bao la vô tận của cuộc đời mỗi con người.III. Tổng Kết a.Nghệ thuật Bài thơ theo thể 5 tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo. b. Nội dung Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước góp một “Mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc

Bài tập trắc nghiệm1.Bài thơ ” Mùa xuân nho nhỏ” được viết giống với thể thơ của bài thơ nào sau đây? A. Đồng chí B. Ánh trăng C. Bếp lửa chúng tôi cò2.Cảm xúc của tác giả để viết ” Mùa xuân nho nhỏ” Bắt nguồn từ: A.. Vẻ đẹp của mùa xuân Hà Nội B. Vẻ đẹp của mùa xuân xứ Huế C. Vẻ đẹp của mùa xuân Nam bộ D. Vẻ đẹp của mùa xuân đất nước ta3.Tình cảm của tác giả qua bài thơ này là: ATình yêu thiên nhiên, Đất nước B.Tình yêu cuộc sống C. Khát vọng cống hiến cho đời D Gồm cả 3 tình cảm trên4.Nhan Đề “Mùa xuân nho nhỏ” của bài thơ trên hiểu là: A.Mùa xuân của 1 miền góp vào mùa xuân chung của đất nước B.Những cái nhỏ bé trong mùa xuân thiên nhiên và trong cuộc đời con người C.Những cái tinh tuý, tốt đẹp, dù nhỏ bé của mỗi người góp cho mùa xuânLớn của cuộc đời, của đất nước. D.Tuổi thanh xuân của con người trong cuộc sốngBài 23: Văn học MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh HảiI.Đọc và tìm hiểu chú thích 1.Tác giả: 2.Tác phẩm: II. Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản 1.Đọc và tìm hiểu cấu trúc văn bản 2.Đọc và tìm hiểu nội dung văn bản a.Cảm nghĩ của nhà thơ về mùa xuân của thiên nhiên, đất nước -Niềm vui, niềm say sưa ngây ngẩttước vẻ đẹp của thiên nhiên đất trờivà niềm tin yêu con người cuộc sống của quê hương đất nước khi vào xuân. b.Tâm niệm của nhà thơ – Nhà thơ muốn mình là một mùa xuân nho nhỏ, hữu hạn góp vào mùa xuân bao la vô tận của cuộc đời mỗi con người.III. Tổng Kết a.Nghệ thuật Bài thơ theo thể 5 tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo. b. Nội dung Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước góp một “Mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc

BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC XIN CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH

Chuyên đề 16: MÙA XUÂN NHO NHỎ

I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả: – Thanh Hải (1930-1980) tên khai sinh là Phạm bá Ngoãn, quê ở huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. – Ông hoạt động văn nghệ từ cuối những năm kháng chiến chống Pháp. Trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước, Thanh Hải ở lại quê hương hoạt động và là một trong những cây bút có công xây dựng nền văn học Cách mạng ở miền Nam từ những ngày đầu.

2. Tác phẩm: a. Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ được viết vào tháng 11/1980, không bao lâu trước khi nhà thơ qua đời, thể hiện niềm yêu mến cuộc sống đất nước thiết tha và ước nguyện của tác giả.

b. Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật: – Nội dung: bài thơ là tiếng lòng tha thiết yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời, thể hiện ước nguyện chân thành của nhà thơ được cống hiến cho đất nước, góp một “mùa xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc. – Nghệ thuật: bài thơ theo thể năm tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị gợi cảm, so sánh ẩn dụ và sáng tạo.

c. Mạch cảm xúc và bố cục: * Mạch cảm xúc: được khơi nguồn, nảy nở từ sức sống, vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên, mở rộng ra với mùa xuân đất nước, cách mạng. Cảm xúc lắng đọng dần vào suy tư và ước nguyện: nhà thơ muốn nhập vào bản hoà ca vĩ đại của cuộc đời bằng một nốt trầm xao xuyến của riêng mình, góp vào mùa xuân chung lớn lao “một mùa xuân nho nhỏ”. Bài thơ khép lại với những cảm xúc thiết tha, tự hào về quê hương, đất nước qua điệu dân ca xứ Huế. * Bố cục: Gồm 4 phần: – Khổ 1: Cảm xúc trước mùa xuân thiên nhiên, đất trời – Khổ 2+3: Cảm xúc về mùa xuân của đất nước – Khổ 4+5: Suy nghĩ và ước nguyện của tác giả trước mùa xuân đất nước. – Khổ cuối: Lời ngợi ca quê hương, đất nước qua điệu dân ca xứ Huế.

II. Tìm hiểu chi tiết 1. Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên (6 câu đầu): – Bức tranh mùa xuân thiên nhiên trong 6 câu thơ đầu được vẽ bằng vài nét phác hoạ nhưng rất đặc sắc. – Không gian cao rộng của bầu trời, rộng dài của dòng sông, màu sắc hài hoà của bông hoa tím biếc và dòng sông xanh – đặc trưng của xứ Huế. – Rộn rã, tươi vui với âm thanh tiếng chim chiền chiện hót vang trời, tiếng chim trong anhs áng xuân lan toả khắp bầu trời như đọng thành “từng giọt long lanh rơi”. – Cảm xúc của tác giả trước mùa xuân đất trời thể hiện qua cái nhìn trìu mến với cảnh vật, trong những lời bộc lộ trực tiếp như lời trò chuyện với thiên nhiên “ơi, hót chi… mà…”. Đặc biệt cảm xúc của nhà thơ được thể hiện trong một động tác trữ tình đón trân trọng vừa tha thiết trìu mến với mùa xuân: đưa tay hứng lấy từng giọt long lanh của tiếng chim chiền chiện. “Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng”. – Có thể hiểu câu thơ theo nhiều cách khác nhau. Trước hết, “giọt long lanh” là những giọt mưa mùa xuân, giọt sương mùa xuân, trong sáng, rơi xuống từng nhành cây, kẽ lá như những hạt ngọc. – Ở đây, giọt long lanh cũng có thể được hiểu theo nghĩa ẩn dụng chuyển đổi cảm giác. Tiếng chim từ chỗ là âm thanh (cảm nhận bằng thính giác) chuyển thành từng giọt (hình và khối, cảm nhận bằng thị giác), từng giọt ấy lại long lanh ánh sáng và màu sắc, có thể cảm nhận bằng xúc giác “Tôi đưa tay tôi hứng”. Dù hiểu theo cách nào thì hai câu thơ vẫn thể hiện cảm xúc say sưa, ngây ngất của tác giả trước cảnh đất trời xứ Huế vào xuân, thể hiện mong muốn hoá vào thiên nhiên đất trời trong tâm tưởng giữa mùa đông giá lạnh khiến ta vô cùng khâm phục.

2. Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của đất nước (10 câu tiếp) – Hình ảnh lộc xuân theo người ra tràn theo người ra đồng làm đẹp ý thơ với cuộc sống lao động và chiến đấu, xây dựng và bảo vệ, 2 nhiệm vụ không thể tách rời. Họ đã đem mùa xuân đến mọi nơi trên đất nước. “Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy quanh lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ” + “Mùa xuân người cầm súng. Lộc giắt đầy trên lưng”: liên tưởng đến những người chiến sỹ ra trận mà trên vai, trên lưng họ có cành lá nguỵ trang. Những cành lá ấy mang lộc biếc, chồi non, mang theo mùa xuân của thiên nhiên, cây cỏ. Từ “lộc” còn làm cho người ta liên tưởng đến hình ảnh người lính khi ra trận, mang theo sức sống của cả dân tộc. Chính màu xanh sức sống đó đã tiếp cho người lính có thêm sức mạnh, ý chí để họ vươn xa ra phía trước tiêu diệt quân thù. + “Mùa xuân người ra đồng. Lộc trải dài nương mạ”: nói về những người lao động, những người ươm mầm cho sự sống, ươm những hạt mầm non trên những cánh đồng quê hương, từ “lộc” cho ta nghĩ tới những cánh đồng trải dài mênh mông với những chồi non mới nhú lên xanh mướt từ những hạt thóc giống đầu mùa xuân. Từ “lộc” còn mang sức sống, sức mạnh của con người. Có thể nói, chính con người đã tạo nên sức sống của mùa xuân thiên nhiên, đất nước. + “Tất cả như hối hả. Tất cả như xôn xao”. Nhà thơ Thanh Hải đã cảm nhận mùa xuân đất nước bằng hai từ láy gợi cảm “hối hả” là vội vã, khẩn trương, liên tục không dừng lại. “Xôn xao” khiến ta nghĩ tới những âm thanh liên tiếp vọng về, hoà lẫn với nhau xao động. Đây chính là tâm trạng tác giả, là cái náo nức trong tâm hồn. Tiếng lòng của tác giả như reo vui náo nức trước tinh thần lao động khẩn trương của con người. Mùa xuân đất nước được làm nên từ cái hối hả ấy. Sức sống của đất nước, của dân tộc, cũng được tạo nên từ sự hối hả, náo nức của người cầm súng, người ra đồng. Như vậy, hình ảnh mùa xuân đất nước đã đươcn mở rộng dần. Đầu tiên, nó chỉ gói gọn trên đôi vai, tấm lưng của người ra trận, đã được mở rộng thành một cánh đồng bao la. – Nhà thơ tin tưởng, tự hào về tương lai tươi sáng của đất nước cho dù trước mắt còn nhiều vất vả, khó khăn. Và đất nước được hình dung bằng một hình ảnh so sánh thật đẹp mang nhiều ý nghĩa : “Đất nước bốn nghìn năm Vất vả và gian lao Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước”. Sao là một nguồn sáng lấp lánh, là vẻ đẹp vĩnh hằng vượt qua mọi không gian và thời gian. Sao cũng là hình ảnh rạng ngời trên lá cờ Tổ quốc. Qua đó, tác giả Thanh Hải bộc lộ niềm tự hào về một đất nước Việt Nam anh hùng và giàu đẹp. Đất nước mãi trường tồn, vĩnh cửu cùng vũ trụ, không bao giờ mất đi và không một thế lực nào ngăn cản được, nhất định đất nước cũng sẽ toả sáng như những vì sao trong hành trình đi đến tương lai rực rỡ, đi đến bến bờ hạnh phúc. Đó là chí quyết tâm, niềm tin sắt đá, niềm tự hào lạc quan của cả dân tộc. Ở câu thơ thứ hai, phụ từ “cứ” kết hợp với động từ “đi lên” thể hiện quyết tâm cao độ, hiên ngang tiến lên phía trước, vượt qua mọi khó khăn, cảm xúc của nhà thơ là cảm xúc lạc quan, tin tưởng, ngợi ca sức sống của quê hương đất nước, của dân tộc khi mùa xuân về.

3. Ước nguyện của nhà thơ (8 câu tiếp) – Muốn làm những việc hữu ích dâng hiến cho đời bày tỏ qua những hình ảnh tự nhiên, giản dị và đẹp. Đẹp và tự nhiên và giàu ý nghĩa vì nhà thơ đã lấy cái đẹp tinh tuý của thiên nhiên để diễn tả vẻ đẹp của tâm hồn: “Ta làm con chim hót Ta làm một nhành hoa Ta nhập vào hoà ca Một nốt trầm xao xuyến”. – Làm “con chim hót” giữa muôn ngàn tiếng chim vô tư cống hiến tiếng hót vui, làm “một cành hoa” giữa vườn hoa xuân rực rỡ vô tư cống hiến hương sắc cho đời, làm “một nốt trầm” giữa bản hoà tấu muôn điệu, làm “một mùa xuân nho nhỏ” góp vào mùa xuân lớn của đất nước, của cuộc đời chung. Ở phần đầu bài thơ, tác giả đã phác hoạ hình ảnh mùa xuân bằng các chi tiết bông hoa và tiếng chim hót. Cấu tứ lặp đi lặp lại như vậy tạo ra sự đối ứng chặt chẽ. Hình ảnh chọn lọc ấy trở lại đã mang một ý nghĩa mới: niềm mong muốn được sống có ích, cống hiến cho đời là một lẽ tự nhiên. – Điệp từ “ta” như một lời khẳng định. Nó không chỉ là lời tâm niệm thiết tha, chân thành của nhà thơ mà nó còn đề cập đến một vấn đề lớn là khát vọng chung của nhiều người. “Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc” – Ước nguyện hoá thân đso vô cùng cháy bỏng, nhưng được tác giả âm thầm “lặng lẽ dâng cho đời”. “Nho nhỏ”, “lặng lẽ” là cách nói khiêm tốn, chân thành mà giản dị, là cách sống cao đẹp. Tác giả muốn mỗi người là một mùa xuân nhỏ hoà vào cuộc sống, là ước nguyện sống có ích, được cống hiến cho đời như Tố Hữu đã viết trong “Một khúc ca xuân”. “Nếu là con chim, chiếc lá Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh Lẽ nào vay mà không có trả Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình” – “Mùa xuân nho nhỏ” là một ẩn dụ đầy sáng tạo, cũng là cách thể hiện thiết tha, cảm động. Nó đã khắc sâu ý tưởng: “Mỗi cuộc đời đã hoá núi sông ta” (Nguyễn Khoa Điềm). Đó không phải mong muốn trong một lúc mà là cả một cuộc đời “Dù là tuổi hai mươi. Dù là khi tóc bạc”. – Điệp từ “Dù là” khiến âm điệu câu thơ tha thiết, sâu lắng, ý thơ được nhấn mạnh làm cho người đọc không chỉ xúc động trước một giọng thơ ấm áp, mà còn xúc động trước lời tâm sự thiết tha của một con người đã từng trải qua 2 cuộc kháng chiến, đã cống hiến trọn cuộc đời và sự nghiệp cho cách mạng vẫn tha thiết được sống đẹp, sống có ích với tất cả sức sống tươi trẻ của mình cho cuộc đời chung. – Bài thơ được viết một tháng trước khi nhà thơ trở về với cát bụi nhưng không gợi chút băn khoăn về bệnh tật, những suy nghĩ riêng tư cho bản thân mà chỉ “lặng lẽ cháy bỏng một khát khao được dâng hiến”.

4. Lời ngợi ca quê hương, đất nước qua điệu dân ca xứ Huế (Khổ cuối) Như một nhịp láy lại của khúc dân ca dịu dàng, đằm thắm tăng giá trị biểu hiện của các khổ thơ trên đem lại thi vị Huế trìu mến tha thiết. “Mùa xuân – ta xin hát Khúc Nam ai, Nam bình Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phác tiền đất Huế”. – Bài thơ khép lại trong âm điệu khúc Nam ai, Nam bình xứ Huế. Đoạn thơ kết thúc như một khúc hát ca ngợi mùa xuân, để lại dư vị sâu lắng. Nhà thơ muốn hát lên điệu Nam ai, Nam bình, điệu dân ca tha thiết xứ Huế để đón mừng mùa xuân. Câu ca nghe như một lời từ biệt để hoà vào vĩnh viễn. Nhưng đây không phải là lời ca buồn thủa trước “nhịp phác tiền đất Huế” nghe giòn giã, vang xa. – “Nước non ngàn dặm mình. Nước non ngàn dặm tình” còn ngân nga mãi mãi. Phải yêu đời lắm, phải lạc quan lắm mới có thể hát lên trong hoàn cảnh nhà thơ lúc đó (đang ốm nặng và sắp qua đời). Điều đó làm ta càng yêu quý tiếng hát và tấm lòng nhà thơ. Như vậy, xuyên suốt bài thơ không chỉ là hình tượng mùa xuân. Từ tiếng chim chiền chiện tượng trưng cho khúc hát của đất trời đến làm một nốt nhạc trầm nhập vào bản hoà ca đất nước, và đến đây là khúc hát tạo ấn tượng một bài ca không dứt. Một bài ca yêu cuộc sống. Bài thơ được nhạc sỹ Trần Hoàn phổ nhạc thành bài hát và trở thành một khúc ca xuân quen thuộc, xúc động, còn mãi với đời.

6. Trong phần đầu bài thơ, tác giả dùng đại từ “tôi” sang phần sau lại dùng đại từ “ta”. Em hiểu như thế nào về sự chuyển đổi đại từ nhân xưng ấy của chủ thể trữ tình. – Tôi và ta đều là đại từ nhân xưng ở ngôi thứ nhất. – Giữa hai phần của bài thơ có sự chuyển đổi đại từ nhân xưng của chủ thể trữ tình từ “tôi” sang “ta”. Điều này không phải hoàn toàn là ngẫu nhiên mà đã được tác giả sử dụng như một dụng ý nghệ thuật thích hợp với sự chuyển biến của cảm xúc và tư tưởng trong bài thơ. Chữ “tôi” trong câu “tôi đưa tay tôi hứng” ở khổ thơ đầu vừa thể hiện một cái “tôi” cụ thể rất riêng của nhà thơ, vừa thể hiện được sự nâng niu, trân trọng với vẻ đẹp và sự sống của mùa xuân. Nếu thay bằng chữ “ta” thì hoàn toàn không thích hợp với nội dung cảm xúc ấy mà chỉ vẽ ra một tư thế có vẻ phô trương. – Còn trong phần sau, khi bày tỏ điều tâm niệm tha thiết như một khát vọng được dâng hiến giá trị tinh tuý của đời mình cho đời chung thì đại từ “ta” lại tạo được sắc thái quan trọng, thiêng liêng của một lời nguyện ước. – Hơn nữa, điều tâm nguyện ấy không chỉ của riêng nhà thơ, mà của biết bao thế hệ người Việt Nam đang sống và cống hiến cho sự nghiệp chung, cái “tôi” của tác giả đã thay cho nhiều cái “tôi” khác, nó nhất thiết phải hoá thân thành cái “ta”. Nhưng “ta” mà không hề chung chung vô hình, mà vẫn nhận ra được một giọng nhỏ nhẹ, khiêm nhường, đằm thắm của cái “tôi” Thanh Hải.

Link đăng kí tuyển sinh Online: ĐĂNG KÍ TUYỂN SINH

Tổng hợp

Cảm nghĩ về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ

Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải là một bài thơ trong trẻo, thiết tha. Nó phần tinh túy nhất của một con người luôn khát khao cống hiến, khat khao sống có ý nghĩa. Nó là tiếng lòng của nhà thơ và cũng là của tất cả những ai ham mê cái cuộc sống trần gian rất đẹp đẽ này.

Mùa xuân nho nhỏ ra đời khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh. Chắc hẳn, vào những ngày cuối cùng ấy, sau những chiêm nghiệm về cuộc sống với tất cả tình yêu, Thanh Hải muốn tiếp tục cất lên tiếng hót của con chim chiền chiện để góp nên một “mùa xuân nho nhỏ” cho cuộc đời, cho con người và cho đất nước yêu thương.

Với thể thơ năm chữ, với cách ngắt nhịp nhanh, gọn mà vẫn có độ dư ba, bài thơ đã dâng lên trong lòng tôi cảm giác rôn ràng, náo nức. Những gam màu trong trẻo, những hình ảnh đẹp, tươi sáng, và đầy sức sống cho mỗi câu thơ cứ thấm dần vào trái tim tuổi trẻ của tôi.

Mùa xuân của thiên nhiên, của đất nước của nhà thơ cảm nhận trong sự căng đầy nhựa sống, trong nhịp sống đang hối hả và trong sự tươi non mơn mởn của những hi vọng vào tương lai. Giữa màu xanh yên bình của dòng sông xuân, sắc tím biếc của bông hoa không hề lạc lõng, chông chênh. Nó bám chắc vào lòng sông như một sợi dây vô hình làm nên sức sống. Trên cái nền màu dịu êm của sông xanh và hoa tím biếc, tiếng hót trong vắt của con chim chiền chiện vút cao, ngân vang đến tận trời xanh. Từng tiêng, từng tiếng chim trong veo hay tiếng nhịp thở của khí xuân hòa vào trời đất, vang vọng vào trong lòng người như những “giọt tâm hồn” sáng long lanh. Tiếng hót ấy khiến ta không thể dửng dưng, khiến ta phải thốt lên tiếng gọi rủ về cái khát khao muốn nắm bắt, muốn đưa tay hứng.

Không tách mình khỏi khí xuân của thiên nhiên, đất nước trong cuộc chuyển mình đi lên cũng rộn ràng, hối hả. Sức sống của đất nước không chung chung, trừu tượng mà nó biểu hiện ra ở sức xuân của mỗi con người. Mùa xuân trên lưng lính, lộc xuân trên tay người nông dân. Mỗi bước đi của người gieo thêm một chồi biếc, một mầm non. Và cứ thế, sức xuân của đất nước lại dâng lên như những lớp sóng xôn xao. Đất nước phấn chấn, hứng khởi trong một nhịp thở mới, hối hả khẩn trương. Niềm tin mới của dân tộc được bốn nghìn năm dựng nước. Thế nên, dẫu biết có những vất vả và gian lao nhưng cả nước vẫn đi lên phía trước với một quyết tâm không mệt mỏi.

Những câu thơ của Thanh Hải đầy ắp hình ảnh, màu sắc âm thanh. Nó tạo nên một không khí sôi nổi, háo hức, phơi phới vui tươi. Nó là một bức tranh tươi sáng sắc màu, là một bản nhạc rộn ràng tiết tấu trong trẻo, ngân nga và gợi cảm. Điều đặc biệt là bức tranh thiên nhiên, bức tranh đất nước đầy sức sống ấy đã được nhà thơ cảm nhận khi ông đang ở vào cái giây khắc sắp rời xa cuộc đời. Trên giường bệnh, nhà thơ vẫn mở rộng hồn mình, lắng nghe và đón nhận tất cả những âm thanh xao động của cuộc sống ngoài kia. Ông vẫn lắng nghe từng bước đi rất khẽ của đời. Bốn bức tường của phòng bệnh không thể ngăn cách cuộc đời với nhà thơ, những cơn đau của bệnh tật không làm giảm ý chí, bầu nhiệt huyết và niềm tha thiết yêu đời trong trái tim của người nghệ sĩ. Cái nghị lực phi thường ấy đáng để ta phải nâng niu và trân trọng xiết bao.

Bài thơ khép lại trọn vẹn trong tâm hồn và sự say sưa của người đọc bằng một ước nguyện thật chân thành, thật mãnh liệt biết bao. Nó thực sự là một khát khao đang bùng cháy: muốn được làm một nhành hoa như bông hoa tím biếc kia, muốn làm con chim hót vang trời những giọt long lanh như con chim chiền chiện. Cái khát khao không hề gợi một chút g về hình ảnh khổ đau của một con người đang chết. Nó giống cái mãnh liệt và rạo rực của một sức thanh xuân đang tràn trề nhựa sông và khát khao cống hiến cho đời.

Nhiều người đã từng đồng ý với tôi rằng những người trẻ tuổi đọc Mùa xuân nho nhỏ có thể tìm ra lý tưởng sống cho mình, còn đối với những người đã dâng cả tuổi thanh xuân cho đất nước thì vẫn thấy mình còn có thể làm được nhiều hơn. Mùa xuân nho nhỏ quả đã không chỉ là niềm say mê của riêng tôi. Nó xứng đáng là một bài thơ hay trong tủ sách quý của mọi người.

Mùa xuân vốn là một đề tài lớn trong thi ca từ xưa đến nay. Có thể nói, trong sự nghiệp của mình, nhà thơ nào cũng có ít nhất một lần viết về mùa xuân. Mùa xuân là mùa của cây xanh trái ngọt, cỏ tươi hoa thắm, bầu trời lồng lộng sáng trong. Mùa xuân là mùa của tình yêu nồng thắm, mùa của lễ hội tưng bừn, rộn rã. Tuy viết ít trong cuộc đời ngắn ngủi của mình, nhà thơ Thanh Hải cũng đã kịp để lại một bài thơ xuân nồng ấm yêu thương, đóng góp một sắc màu nhỏ nhỏ trong bức tranh mùa xuân rộng lớn của nền thi ca dân tộc.

Từ * Thân bài: Mở đầu bài thơ, hiện lên một bức tranh mùa xuân đầy sắc màu và âm thanh hòa quyện trong đất trời đang rừng rực sức sống. Hình ảnh thơ chuyển đổi lần lượt theo cái nhìn của nhà thơ, từ thấp lên cao, từ gần ra xa, xa dần đến mờ khuất. Hình ảnh thơ Thanh Hải không có gì mới lạ, không rực rỡ nhưng đã thu hút được cái nhìn của người đọc. Sự bình dị khiến người ta chú ý. Đầu tiên là hình ảnh bông hoa tím biếc giữa dòng sông xanh: “Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc”. Không quá đột ngột nhưng sắc tím hoa lục bình lập tức tạo cho bức tranh một cái nền hòa dịu, đượm chút u buồn. Từ “mọc” làm cho ý thơ mạnh mẽ nhưng không làm sao tránh được sự đơn độc của “một bông hoa tím biếc”. Câu thơ làm ta chợt nhớ đến bài hát “Hoa Tím Lục Bình” của Bích Tuyền: “Có một loài hoa vừa trôi vừa nở”. Hoa lục bình nở quanh năm, đâu chỉ riêng gì mùa xuân. Nhưng trong bức tranh xuân ấy, nó góp một sắc màu thầm lặng, nhỏ bé. Hoa lục bình tím nhạt theo kiểu sắp tàn phai, không kiêu kì, không rực rỡ. Giữa bức tranh mùa xuân xanh bất tận, nó lại càng lẻ loi vô cùng. Từ “một bông hoa” đã nói lên tất cả. Dường như nó đang cố sức bung nở tận cùng, dâng hiến hết cho đời nguồn sinh lực cuối cùng trước khi đi vào tàn héo. Sự lẻ loi, hiu hắt, đượm buồn chứ không phải là điểm nhấn đầy nghệ thuật như cành lê trắng trong thơ Nguyễn Du: “Cỏ non xanh tận chân trời. Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”. Phải chăng, qua bông hoa lục bình tím biếc ấy, Thanh Hải muốn nói đến đời người, kiếp người trong cõi phù sinh mênh mang. Dòng sông xanh ấy hay chính là dòng đời chuyên chở bao cuộc đời người. Bông hoa hay chính là kiếp người nhỏ bé, nổi trôi, chỉ nở có một lần rồi đi vào luân hồi chuyển biến. hai từ “tím biếc” khiến người đọc có cảm giá nao nao. Tím biếc là tím rực rỡ, tím tận cùng. Cái đẹp đang ở thời kì huy hoàng, rực rỡ nhất. Nghĩa là nó sắp tàn phai, tạo nên cảm giác tiếc nuối vô cùng. Có thể nói đó chính là tâm trạng chân thật của Thanh Hải khi ông đang nằm trên giường bệnh. Khi sắp lìa xa cuộc đời mà những trăn trở vẫn còn khiến nhà thơ ham sống tận cùng. Ông còn muốn tiếp tục được cống hiến, được tươi xanh, được tô điểm cho cuộc đời đẹp đẽ này dù rất thầm lặng. Chính khát vọng ấy đã làm cho câu thơ trở nên ấn tượng. Lói thơ giản dị, không có gì cầu kì, thủ pháp đảo ngữ tinh tế khiến cho hình ảnh thơ nổi bậc trên nền cảnh rộng lớn. Từ dưới mặt đất, dường như để thoát ra khỏi sự ám thị ấy, nhà thơ ngước nhìn lên bầu trời cao và không khỏi ngỡ ngàng: “Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời”. Tiếng chim chiền chiện vút tận trời xanh, khuấy động không gian trầm lắng. Tiếng chim lảnh lót, thanh cao thả vả vào không gian thứ âm thanh mê hoặc đầy quyến rũ. Nếu ở đồng quê, mấy ai không biết đến loài chim này. Đó là “nữ hoàng” của bầu trời. Với thân hình nhỏ bé nhưng tiếng hót lại rất thanh. Chim chiền chiện thường bay vút lên bầu trời cao, lên cao mãi cho đến khi hình bóng nó chỉ còn bé xíu và cất cao tiếng hót. Tiếng hót vang dội khắp đất trời, khiến cho muôn loài im tiếng, cỏ cây tĩnh lặng lắng nghe khúc nhạc xuân đầy khí thế. Nó hót bằng tất cả sinh lực mình, có khi như gào thét giận dữ, có khi như líu ríu tâm tình, có khi lại gắt gỏng, chua ngoa. Tiếng chim vang vọng hòa thắm bức tranh xuân, kết nối vạn vật lại với nhau trong khúc ca cuồng say bất tận. Nghe tiếng chim hót nhà thơ tự hỏi “hót chi mà vang trời”, vừa khâm phục vừa cảm thương cho chàng ca sĩ ấy. Làm sao để lí giải, kể cả anh chàng nghệ sĩ đồng quê kia cũng không thể cho một câu trả lời vừa ý. Qua hình ảnh con chim chiền chiện, Thanh hải nhẹ nhàng gửi đến người đọc một thông điệp rằng đã dâng hiến thì không cần biết tạo sao và vì sao. Chỉ đơn giản là hãy sống và cống hiến cho cuộc đời những tinh anh của mình dù là rất nhỏ bé, dù là rất bình thường nhưng không bao giờ là vô nghĩa. Mỗi cá nhân đều biết sống vì cuộc đời, tận lực vì cuộc đời thì cuộc sống sẽ thêm tười xanh, tràn đầy ý nghĩa. Mỗi một mùa xuân nhỏ hòa quyện lại với nhau sẽ làm nên mùa xuân lớn của đất trời như bông hoa lục bình kia, lẻ loi mà tươi thắm, như con chim chiền chiện kia, cô độc mà nồng nhiệt đến tận cùng. Bất giác, nhà thơ như rơi vào thế giới của nhiệm màu, cả thế giới hòa đọng trong tiếng chim, buông thả khắp bầu trời: “Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng”. “hứng” thật đắc địa. Tiếng chim chiền chiện giờ đây như hiện hình thành từng giọt âm thanh rơi khiến ta có thể bắt lấy, có thể hứng lấy được. Tiếng chim chiền chiện như kết tụ sắc xuân, khí xuân, tình xuân thành giọt ngọt dâng lên cho trời đất đang trong kì chuyển hóa siêu năng. Chỉ một từ “hứng” thôi, nhà thơ đã “bắt” mùa xuân trên tay, nắm giữ lại cái dòng chảy của tạo hóa. Câu thơ khẳng định tư thế chủ động làm chủ cuộc đời của con người. Ông muốn ôm vào lòng tất cả cái say mê, cái quấn quýt, cuồng nhiệt của cuộc đời đang trải rộng ra trước mắt, muốn làm chủ quy luật của đất trời, giữ mãi cái tươi canh của mùa xuân cho cuộc đời này.

* Kết bài: Không dụng công, không ẩn ý, cứ tự nhiên, Thanh Hải đã lặng lẽ tô thắm cho mùa xuân, kí thác vào đó tâm tư. Ông luôn muốn mình là “một mùa xuân nhỏ nhỏ, lặng lẽ dâng cho đời” những tinh anh, mật ngọt, góp sức làm nên mùa xuân lớn của đất trời, của đất nước. Đó là một khát vọng cao đẹp,sáng ngời lí tưởng cách mạng, thật đáng trân trọng biết bao.

theo chúng tôi