Bài Thơ Lục Bát Của Giáo Sư Ngô Bảo Châu / TOP 11 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

Những vần thơ lục bát vui nhộn sẽ giúp các bạn nhớ được từ vựng tiếng Anh một cách dễ dàng hơn.

Tác giả: Giáo sư Ngô Bảo Châu

Những bài thơ lục bát về thầy cô giáo, mái trường? Thơ về thầy cô giáo? Thơ về mái trường thân yêu? Những bài thơ hay nhất về mái trường? Thơ hay và xúc động về mái trường mến yêu?

​

Có những bài thơ hay nào về thầy cô, mái trường nhỉ?

Những bài thơ lục bát về thầy cô giáo, mái trường ​

1. VỀ LẠI TRƯỜNG XƯA

Con về thăm lại trường xưa Các em áo trắng ngây thơ nói cười Từ đâu hàng lệ tuôn rơi Con nghe vang vọng nụ cười ngày xưa

Con xa ngày ấy đến giờ Con xa xa tiếng thầy cô giảng bài Giờ về thăm lại trường ơi Tóc thầy đã bạc điểm ngôi trên đầu

Xây bao nhiêu những nhịp cầu Giờ đây cô cũng mái đầu pha sương Cô thầy là những tấm gương Hướng cho tuổi trẻ con đường mình đi.

Bài thơ kể về một người học trò cũ về thăm lại mái trường xưa, bắt gặp lại những hình ảnh thân quen một thời đã từng gắng bố với mình, do vậy mà không kiềm nổi được cảm xúc qua đó thể hiện sự biết ơn thầy cô giáo người đã từng dạy dỗ chỉ bảo.​

2. VỀ THĂM THẦY TÔI

Tôi về thăm mái trường xưa Thời gian vọng lại đong đưa tiếng thầy Hàng cây đường cũ còn đây Thầy tôi tóc điểm hoa mây nữa đời

Nhớ sao lớp học chỗ ngồi Chia đôi phấn trắng đâu rồi ngày xưa À ơi câu hát chiều mưa À ơi bài giảng sớm trưa say nồng

Cả đời đưa sáo sang sông Thầy tôi chẳng quản nhọc công sớm chiều “Lời thầy chan chứa tin yêu Lòng con nhớ mãi muôn điều…thầy ơi!”

Đây là bài thơ với hình ảnh người học trò về thăm lại trường xưa và thăm người thầy cũ. Vẫn còn đó những hình ảnh thân thuộc ngày nào được miêu tả qua từng câu thơ. Hai câu cuối, nhấn mạnh lòng biết ơn của học trò đối với người thầy.​

3. HOÀI NIỆM ÁO TRẮNG NGÀY XƯA

Thả trôi cánh phượng ngày hè Trên cành khản giọng con ve kêu buồn Ngày xưa mơ ước chuồn chuồn Tiếng cười khúc khích tâm hồn bổng bay

Thòm thèm những túi ô mai Học trò đùa cợt tương lai mong chờ Áo trắng tung một trời thơ Bao nhiêu hoài niệm giấc mơ xếp hàng

Sân trường còn mãi nắng vàng Thầy cô ngày ấy muôn vàn nhớ nhung Tìm về ký ức bâng khuâng Bạn bè nhắc nhớ những lần chia tay

Màu mực lưu bút dần phai Vọng về bạn cũ trường đây kiếm tìm Vỉa hè thánh thót tiếng chim Khát khao cười nói nỗi niềm cố nhân.

Bài thơ kể về một người học trò cũ hoài niệm lại kỷ niệm thời còn ngồi trên ghế nhà trường ngày xưa với biết bao nhiêu chi tiết khiến người đọc liên tưởng liên tưởng đến mái trường khi xưa của mình.​

4. CÒN ĐÂY HOÀI NIỆM

Ngoài trời có lá thu rơi Có cơn gió mát thổi vào hồn tôi Mang về ký ức xa xôi Thuở còn cắp sách đến trường ê, a

Yêu sao cô giáo thướt tha Đón em vào lớp – cô là cô tiên Dạy em, cô giống mẹ hiền Nắn từng nét chữ, bút nghiên cuộc đời

Dạy cho em biết nên người Kính thầy yêu bạn, vâng lời mẹ cha Giờ là cô bé cấp ba Những lời cô dạy mãi còn trong tim

Biết bao hoài niệm về cô Gửi vào ký ức lòng em nghẹn ngào Thương cô biết đến nhường nào! Những chiều đến lớp, trải dài cơn mưa

Ôi!Trang giáo án ngày xưa Hành trang kiến thức cho em vào đời Ơn cô cao tựa biển trời Sáng soi từng bước đường đời em đi.

Khi đến mùa thu, mùa lá rụng rơi thì đây cũng là mùa mà các bạn học sinh cắp sách đến trường. Tác giả đặt bối cảnh bài viết vào mùa thu để tạo nên nỗi nhớ da diết hơn về thời đi học với biết bao nhiêu kỷ niệm cùng bạn bè và thầy cô.​

5. ĐÓN CON

Chiều chiều đến lớp đón con Bây giờ bố mẹ chẳng còn ngây ngô Ùa về kí ức học trò Bồi hồi khôn xiết đợi chờ trống vang

Nhớ Thu lá đỏ cành bàng Nhớ mùi hoa sữa, cúc vàng ngát hương Nhớ nhiều những dịp hiến chương Nhớ người dạy dỗ, yêu thương học trò

Quên sao những buổi hẹn hò Bài tập chưa hết sách cô ra bài Quên sao những buổi ham chơi Bị đi học trễ… phải ngồi ngoài hiên

Đến khi mình đã lớn lên Mới thấy lầm lỗi tuổi teen một thời Bây giờ đi đón con rồi Kí ức vẫn đậm như hồi trẻ trung

Hằng năm đến ngày hiến chương Đứng trước cổng trường lòng lại nhớ nhung Đón con, cha mẹ tương phùng Ơn người dạy dỗ tận cùng đáy tim.

Bài thơ này được viết khi đi đón người con học về. Khi đón con, tác giả thấy lại được những hình ảnh khi còn ngồi trên ghế nhà trường của mình và bộc lộ cảm xúc vào từng câu thơ, thể hiện niềm mong ước “muốn quay lại tuổi thơ”.​

6. VỀ LẠI TRƯỜNG XƯA

Chiều nay trở lại trường xưa Vẫn hàng phượng vỹ đong đưa đợi chờ Tìm về kỷ niệm tuổi thơ Mà thời gian đã lững lờ trôi xa

Trống trường vẫn đổ ngân nga Phượng hồng đỏ thắm thiết tha phủ màu Gió chiều thổi nhẹ lao xao Gợi bao nỗi nhớ ngọt ngào ngày xưa

Ngày ngồi học giữa chiều mưa Mưa rơi trắng đất lưa thưa giọt buồn Mơ màng giấc ngủ nhẹ buông Bị cô giáo phạt lệ tuôn đôi dòng

Tuổi thơ là ước mơ hồng Như con thuyền giấy bềnh bồng lãng du Nhẹ nhàng như lá mùa thu Như làn gió mát vi vu chiều hè

Mái trường vẫn ngói đỏ che Vẫn vang vọng tiếng con ve gọi sầu Bạn bè giờ ở nơi đâu Người còn người mất bể dâu khó tìm

Trường xưa đầy ắp nỗi niềm Tháng năm vẫn mãi lặng im đợi chờ Vẫn còn vọng tiếng trẻ thơ Những đôi mắt sáng dại khờ ê a

Vẫn cô giáo trẻ ngân nga Dạy từng nét chữ thiết tha tháng ngày Cho đàn em của tương lai Đấp xây hoài bão sớm mai tươi hồng

Dù đời còn mãi long đong Trường xưa bạn cũ vẫn mong vẫn chờ Vẫn là kỷ niệm đơn sơ Mà không biết đến bao giờ tôi quên

Chiều nay chân bước buồn tênh Về thăm trường cũ chênh vênh giọt sầu.

Khi trưởng thành ra trường và về lại trường xưa thì ai mà chẳng có cảm xúc bồi hồi, xao xuyến. Dường như những hình ảnh này chỉ vừa xảy ra mới đây mà thôi, rất đỗi thân quen, nào là chiếc bàn, chiếc ghế, ngói đỏ, cây phượng vĩ, …​

7. KÍNH THẦY

Hôm nay ngồi viết trang thư Thành tâm con gửi tâm tư kính thầy Con nay tóc đã bạc màu Thầy ra thiên cổ yên mồ khói hương

Năm xưa trên ghế nhà trường Giờ văn thầy giảng thân thương từng lời Xương xương cái dáng gầy gầy Tóc thầy đã điểm ra màu phong sương

Chấm thi thầy khó nhất trường Bài văn viết ẩu điểm thời hạ ngay Có lần con cũng giận thầy Bài văn con đạt sao mà điểm trung

Gọi lên thầy rất ôn tồn Chỉ ra cặn kẽ từng nơi sai vần “Bài thơ ý đạt nhưng mà! Câu từ, chính tả con đừng xem khinh”

Thầy ơi con mãi khắc ghi ! Công thầy chỉ dạy con đi vào đời Con nay tóc đã bạc rồi Lời thầy thủa trước vẫn còn bên tai

Lệ rơi con viết vài dòng Bao nhiêu kính trọng lồng vào trang thư Lòng thành con thắp nén nhang Khói hương bay tỏa dâng thư kính thầy.!

Bài thơ của một người học trò “tóc đã hai màu” gửi đến người thầy đã “yên mồ khói hương”. Với tất cả sự thành kính và lòng biết ơn đối với người thầy năm xưa. Mặc dù thầy đã không còn nhưng những hình ảnh, lời dạy của thầy vẫn còn mãi.

​

8. TRƯỜNG XƯA GẶP LẠI

Trở về trường cũ người ơi! Mà sao cảm thấy chơi vơi nỗi lòng Nhớ thời thơ ấu tuổi bồng Say sưa nhặt cánh phượng hồng nhẹ rơi.

Hòa chung tiếng hát câu cười Ngây thơ vui giữa dòng đời nổi trôi Giờ đây sao thấy bồi hồi Sang sông một bước lỡ rồi tuổi hoa.

Tình xưa nào đã nhạt nhòa Tóc xanh năm tháng nay đà phôi phai Phượng giờ còn đợi chờ ai? Mà chưa chịu nở, nấp hoài nơi thân.

Có còn chi nữa ngại ngần Hoa xưa còn đó,ve ngân cuối chiều Sân Trường nhạt nắng cô liêu Làm sao tìm lại những điều ước mong.

Nhớ thương, thương nhớ trong lòng Xác xơ cánh phượng,bão giông tìm về Gặp nhau tim thấy tái tê Thoảng đâu còn vọng câu thề Phượng ơi!

Bây giờ Phượng đã về rồi Mai sau còn gặp mấy lần? Vui lên đừng khóc, ngại ngần làm chi?

Hoàn cảnh sáng tác bài thơ của tác giả khi về thăm lại ngôi trường cũ. Những hình ảnh trong từng khổ thơ đều miêu tả cho sự tiếc nuối, nhớ nhung thầy cô hay bạn bè.

​

9. BÁT NHỚ TRƯỜNG XƯA

Hơn năm thập kỷ xa rồi, Bạn bè thương mến bồi hồi hỏi thăm. Nhớ ngôi trường cũ lâu năm, Thời gian thay đổi về thăm chẳng còn.

Cô thầy vĩnh biệt chúng con, Ra đi lần lượt biết còn có ai… Dáng hình vẫn nhớ tháng ngày, Công lao to lớn ơn dày ghi sâu.

Tiếc thương thành kính nguyện cầu, Cuối đời yên nghỉ dài lâu suối vàng . Học trò mài miệt thời gian, Tuổi càng chồng chất mọi đàng xa xôi.

Khó mà gom lại một nơi, Tâm tình cho hết một thời tuổi xanh . Mỗi lần họp mặt hằng năm, Kẻ thường đến dự, người không lần nào.

Cũng vì hoàn cảnh biết sao, Người còn người mất niềm đau bạn bè ! Cho dù xa xứ vẫn nghe, Điệu hồn dân tộc tái tê tuổi già.

Thôi thì bạn cũ gần xa. Âm thầm nỗi nhớ… tình đà khó phai …

Bài thơ này có 2 câu thơ mà tác giả muốn nhấn mạnh đó là Cô thầy vĩnh biệt chúng con, Ra đi lần lượt biết còn có ai…”. Hai câu thơ này vừa thể hiện sự tiếc nuối, sự kính trọng đối với thầy cô mà còn thể hiện sự biết ơn công lao to lớn từ thầy cô giáo qua những lời chỉ bảo khi xưa.

​

10. BÊN MÁI TRƯỜNG XƯA

Trường xưa lớp học còn đây Bảng đen phấn trắng bên thầy thân yêu Vòng tay bè bạn sớm chiều Con đò tri thức cùng điều gửi trao

Bạn xưa giờ ở nơi nào Nay tôi trở lại xuyến xao nhớ thầm Thầy tôi tóc bạc hoa râm Lời thầy giảng toán tiếng trầm bên tai

Tim tôi ghi khắc tháng ngày Bao lời thầy giảng hôm nay nên người Bông hoa đỏ thắm điểm mười Nhớ ơn thầy đã một đời gian lao

Công thầy ơn tựa núi cao Cho con mơ ước bay vào tương lai.

Bài thơ lột tả đầy đủ hình ảnh về mái trường, thầy cô, bạn bè. Những hình ảnh như: bảng đen, phấn trắng, lời dạy, bông hoa điểm mười, … cho thấy được sự luyến tiếc về một thời đã xa của người học trò cũ…

​

11. THẦY

Cơn gió vô tình thổi mạnh sáng nay Con bỗng thấy tóc thầy bạc trắng Cứ tự nhủ rằng đó là bụi phấn Mà sao lòng xao xuyến mãi không nguôi Bao năm rồi ? Đã bao năm rồi hở ? Thầy ơi … Lớp học trò ra đi, còn thầy ở lại Mái chèo đó là những viên phấn trắng Và thầy là người đưa đò cần mẫn Cho chúng con định hướng tương lai

Thời gian ơi xin dừng lại đừng trôi Cho chúng con khoanh tay cúi đầu lần nữa Gọi tiếng thầy với tất cả tin yêu …

​

12. .LỜI CỦA THẦY

Rồi các em một ngày sẽ lớn Sẽ bay xa đến tận cùng trời Có bao giờ nhớ lại các em ơi Mái trường xưa một thời em đã sống Nơi đã đưa em lên tầm cao ước vọng Vị ngọt đầu đời bóng mát ca dao Thủa học về cái nắng xôn xao Lòng thơm nguyên như mùi mực mới

Dẫu biết rằng những tháng ngày sắp tới Thầy trò mình cũng có lúc chia xa Sao lòng thầy canh cánh nỗi thiết tha

Một lời khuyên biết thế nào cho đủ Các em mang theo mỗi bước hành trình Các em lúc nào cũng nhớ đừng quên: Sống cho xứng với lương tâm phẩm giá…

Rồi các em mỗi người đi mỗi ngã Chim tung trời bay bỗng cánh thanh niên Ở nơi đâu: rừng sâu, biên giới khắp ba miền Ở nơi đâu có thầy luôn thương nhớ

​

13. Khi thầy về nghỉ hưu

Cây phượng già treo mùa hạ trên cao Nơi bục giảng giọng thầy sao chợt thấp: “Các con ráng… năm nay hè cuối cấp…” Chút nghẹn ngào… bụi phấn vỡ lao xao.

Ngày hôm qua hay tự tháng năm nào Con nao nức bước vào trường trung học Thương cây lúa hóa thân từ hạt thóc Thầy ươm mùa vàng, đất vọng đồng dao.

Mai thầy về, sân trường cũ nằm đau? Hay nỗi nhớ lấp vùi theo cát bụi? Dẫu cay đắng, dẫu trăm nghìn đau tủi Nhọc nhằn nào thầy gửi lại ngày sau?

Mai thầy về, mùa gọi nắng lên cao Vai áo bạc như màu trang vở cũ Con muốn gọi sao lòng đau nghẹn ứ Đã bao lần con ngỗ nghịch thầy ơi! ​

14. Dưới mái trường cha xưa

Chầm chậm Chầm chậm Theo nhịp tim con đến đây tìm Bóng dáng cha xưa Mái trường cha dạy Con ngửa mặt lên trời Cúi tìm trên mặt đất Ngọn cỏ mềm Sương mai óng suốt Sương long lanh hay giọt lệ cha về Có thể chăng… Dưới khung trời xanh thẳm con nghe Vòm Bồ đề lao xao lá vẫy Cây mưa nắng trần mình hơn thế kỷ Hiểu bước thăng trầm, nỗi thầm kín cha mong Cha hao gầy sau bóng lá vàng hanh Sau hoàng hôn những chiều thu tím vắng Nỗi u hoài tháng năm trĩu nặng Mong xa bay – chim vỗ nắng ngang trời Mong một ngày sông núi sáng tươi Mong đường con giọt mưa rơi thánh thót Con tìm cha Tìm cha vui buồn mỗi bước Xa xót cha không ngày trở lại Nơi kinh thành bè bạn trìu mong Nơi Huế thương, hoa thắm nụ môi hồng Nơi sinh trở bao hồn thi sĩ

Giá cha biết được bây giờ, ngày ấy Con sẽ chẳng là đứa trẻ mồ côi Đường con đi bom đạn một thời Trở lại tìm cha Con đã gặp những mái đầu xanh biếc Con đã gặp mắt cười trong mắt Tay trong tay xiết chặt… Xin cha đừng lo nghĩ về con​

16. Mái trường của tôi

Ngày nào tôi bước ngẩn ngơ Cổng trường rộn thắm sắc cờ mùa thu. Tiếng cười bạn cũ vô tư Ngập ngừng nhìn thấy lá thư ngăn bàn.

Dường như trống ngực vội vàng Mở thư đọc thấy đôi hàng chữ nghiêng Lời chào anh chị lớp trên Rằng ra trường sẽ chẳng quên trường mình.

Tự nhiên ngơ ngẩn cái nhìn Trời xanh mắt nắng đang tìm vòm cây Tôi sum họp với bạn bầy Mà anh chị phải xa thày, xa cô…

Mái trường như lớp sóng xô Bao năm gối bước học trò sang ngang…​

17. Mái trường xưa

Biết tuổi thơ có trở lại hai lần Mà tiếng trống chiều nay nghe bỡ ngỡ Ta như chiếc lá bàng sau gió bão Đợi âm thầm hình bóng tuổi thương yêu.

Ta nhớ từng viên ngói phủ mờ rêu Lũ chim sẻ ê a ngoài cửa sổ Những hàm số ngổn ngang trên trang vở Bài viết nào xộc xệch những câu văn.

Quả bàng xanh ấp ủ những tháng năm Ta đợi hoài ước mơ chưa chín nổi Cái đáo, hòn bi, tiếng chim vồi vội Trốn tìm nhau ngang dọc tiếng nói cười.

Nắng nghịch ngầm giấu nét chữ xinh tươi Mưa hờn dỗi tìm mấy ngày chẳng thấy Cái bím tóc đuôi gà hoe hoe ấy Còn cong môi ngúng nguẩy nữa hay không?

Đâu bài thơ ta viết mãi chưa xong Thời gian lấp kín dần bao trang vở Hoa bàng trắng rồi đến mùa phượng đỏ Ngày xa trường ánh mắt cứ rưng rưng.

Giữa cuộc đời bè bạn vắng nhau luôn Để mỗi bận hoa cúc vàng trước ngõ Tiếng trống xui nhớ nôn nao trường cũ Thơ gieo vần bát ngát sắc vàng thu…

​

18. Rộn Mái Trường

Xa vắng bao năm trở lại trường Nơi đầy kỷ niệm với niềm thương Thầy cô trông đợi mừng hoan hỉ Bè bạn mong chờ những vấn vương. Nhớ lắm vườn hồng hoa vẫn thắm Nào quên bục giảng phấn còn vương Chia tay ngày ấy bao lưu luyến Trĩu nặng lòng ai mỗi dặm đường.

Trĩu nặng lòng ai mỗi dặm đường Nghĩa tình bè bạn sáng như gương Bài văn rèn luyện hòa mưa gió Phép toán trau dồi đượm khói sương. Mỗi độ hè về trao kỷ niệm Từng trang nhật ký tỏa mười phương Nay ngày trở lại hồng mơ ước Ríu rít bầy chim – rộn mái trường.

​

19. Mùa Thu Khai Trường

Nắng hanh vừa nhạt bớt Lá nhuộm màu râm ran Cổng trường đang hé mở Thế là mùa thu sang

Khắp sân trường áo trắng Rộn ràng muôn bướm bay Nắng vàng chen trời biếc Thu mới về hôm nay

Đâu đây mùi vở mới Lách cách tiếng khoá đồng Có tiếng chào êm nhẹ Đọng mùa thu xanh trong

Bạn bè vào lớp mới Kìa ai ngoài cổng trường Ôn những mùa thu cũ Nghe trọn niềm nhớ thương

​

20. HÈ VỀ THĂM TRƯỜNG CŨ

Khi em sinh ra thì đã có trường rồi Trường nằm cạnh con đường phố núi Sáng sáng em đi nắng lùa ve áo Bước chân em vồi vội dưới hàng me

Mẹ luôn dặn em ” Kính thầy yêu bạn Tiên học lễ ,hậu hoc văn Lớp ra lớp trường ra trường ” Con cứ thế theo đường xưa của mẹ

Đã mấy thu qua nay lại hè về Phượng cháy đỏ cổng trường nơi phố cũ giọt nắng năm nào còn vương trên vành mũ lòng bồi hồi theo bước mẹ về thăm

Vẫn con đướng của lớp một xa xăm Vẫn hàng cây của năm nào mẹ nhỉ Còn đâu đây một sân trường ấm ĩ Giờ ra chơi bè bạn đuổi bắt nhau

Thầy cô năm xưa giờ ở nơi đâu ? Dấu chân thầy cô còn in trên lối cũ Em ngước nhìn vòm trời xanh quyến rũ Râm ran sân trường chỉ còn tiếbg ve ngân !​

* Trong bài “Có một Hoàng Sa trong đất liền” đăng trên báo Đà Nẵng cuối tuần số ra ngày 20-3 vừa qua có câu: “Hoàng Sa lắm đảo nhiều cồn/ Chiếc chiếu bó tròn mấy sợi dây mây”. Về thơ lục bát tôi chỉ biết đến Truyện Kiều của Nguyễn Du nên thấy hai câu này hơi lạ, không biết có phải phạm luật thơ lục bát không? (Phan Phan, Sơn Trà, Đà Nẵng).

* Thơ lục bát có mấy loại biến thể? (Tập thể những người yêu thơ ở Khu du lịch thắng cảnh Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng).

– Hai câu thơ “Hoàng Sa lắm đảo nhiều cồn/ Chiếc chiếu bó tròn mấy sợi dây mây” đã được viết theo thể thơ lục bát biến thể.

Nhà thơ Nguyễn Đình Trọng (Đại diện của website chúng tôi tại thành phố Hồ Chí Minh) trong bài “Biến thể vần bằng, trắc trong thơ Lục Bát?” đăng trên trang này ngày 10-3-2010 đã định nghĩa: Biến thể nghĩa là thể văn có biến đổi đi. Thể này tức cũng là thể lục bát, nhưng thỉnh thoảng có xen vào một ít câu mà cách hiệp vần và luật bằng trắc khác với thể lục bát thông thường.

Theo nhà thơ, có hai cách biến thể trong thơ lục bát như sau: 1- Biến thể vần bằng: Thay đổi cách gieo vần ở câu Bát: Chữ cuối của câu Lục cùng vần với chữ thứ tư của câu Bát thay vì vần với chữ thứ sáu (như luật thông thường). Theo lối biến thể này, các chữ thứ hai và thứ sáu trong câu Bát phải chuyển sang thanh trắc thay vì thanh bằng theo luật gieo vần. Ví dụ: Khâu rồi anh sẽ trả công/ Ít nữa lấy chồng anh lại giúp cho (bài ca dao “Tát nước”) 2- Biến thể vần trắc: Chữ cuối của câu Lục và chữ thứ sáu của câu Bát cùng là âm trắc và hiệp vần với nhau. Thông thường, cách biến thể này chỉ được sử dụng trong hai câu dẫn nhập của bài. Những câu kế tiếp sẽ theo đúng luật thơ. Chẳng hạn như bài ca dao: Tò vò mà nuôi con nhện/ Đến khi nó lớn, nó quện nhau đi/ Tò vò ngồi khóc tỉ ti/ Nhện ơi nhện hỡi, mày đi đằng nào?. Một số tác giả khác đưa ra 3 loại lục bát biến thể như sau:

1- Biến đổi cấu trúc bằng trắc: a. Câu Lục giữ nguyên, câu Bát biến đổi chữ thứ hai thành thanh trắc: Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra (ca dao). b. Cả câu Lục và câu Bát đều biến đổi chữ thứ hai thành thanh trắc: Có xáo thì xáo nước trong/ Đừng xáo nước đục đau lòng cò con (ca dao). 3- Biến đổi cách gieo vần: Chữ thứ tư câu Bát hiệp vần với chữ cuối câu Lục: a. Câu Lục giữ nguyên, câu Bát biến đổi cấu trúc bằng trắc: Con cò lặn lội bờ sông/ Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non (ca dao). (Tương tự Biến thể vần bằng của nhà thơ Nguyễn Đình Trọng nói trên). b. Cả câu Lục và câu Bát đều biến đổi cấu trúc bằng trắc: Cưới vợ thì cưới liền tay/ Chớ để lâu ngày lắm kẻ dèm pha (ca dao)

Nói thêm, trong Truyện Kiều của Nguyễn Du không phải là không có những câu lục bát biến thể. Ví dụ: “Mai cốt cách, tuyết tinh thần/ Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười” (câu 17); “Đau đớn thay, phận đàn bà!/ Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung” (câu 83).

ĐNCT

I)Luật Thanh trong thể thơ

Đầu tiên mình sẽ nói về luật thanh trong làm thơ lục bát :

Như các bạn đã biết thơ lục bát sẽ có cấu tạo gồm 2 câu ,câu đầu với 6 tiếng và tiếp theo là câu 8 tiếng .Những câu này sẽ phải tuân theo quy tắc của thơ đó là nhất, tam, ngũ bất luận, nhị, tứ, lục phân minh.Có nghĩa là quy luật này đòi hỏi bài thơ khi sáng tác ra có những chữ trong câu thơ mang số lẻ tức 1,3,5 sẽ có thể tự do về thanh.Nhưng những chữ mang số chẵn là 2,4,6.. các bạn sẽ tuân theo luật quy luât bằng trắc để gieo vần cho chính xác như sau:

Câu lục: theo thứ tự chữ thứ 2(B)-4(T)-6(B) sẽ là Bằng – Trắc – Bằng Câu bát: theo thứ tự chữ thứ 2(B)-4(T)-6(B)-8(B) sẽ là Bằng -Trắc-Bằng -Bằng

Ví dụ minh họa:

Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân 2(B) – 4(T) – 6(B) Bâng khuâng nhớ cụ, thương thân nàng Kiều 2(B)-4(T)-6(B)-8(B)

Thế nhưng khi theo nguyên tắc sách vở quá thì bài thơ sẽ bị lặp và gây cảm giác chán các bạn cũng có thể sáng tạo hơi khác một chút bằng cách là bạn sẽ thay Thanh Bằng của chữ thứ hai bằng thanh Trắc để làm mới bài thơ hơn chút hoặc cũng có thể biến thể hơn là giữ nguyên câu lục và câu bát của bạn sẽ theo quy luật T-B-T-B

Ví dụ minh họa

Có sáo thì sáo nước trong 2(T)-4(T)-6(B) Đừng sáo nước đục đau lòng cò con 2(T)-4(T)-6(B)-8(B)

Hay

Con cò lặn lội bờ sông (Giữ nguyên quy luật thanh) Gánh gạo nuôi chồng tiếng khóc nỉ non 2(T)-(4)B-(6)T-(8)B

II )Cách Gieo Vần trong thơ Thơ lục bát sẽ có cách gieo vần rất đa dạng và các bạn sẽ gieo vần liên tục trong nhiều câu số lượng vần được gieo cũng tương đối là nhiều.Cách gieo vần sẽ là chữ thứ 6 của câu lục sẽ vần với chữ thứ 6 của câu bát kế tiếp nó.Và chữ thứ 8 của câu bát đó các bạn sẽ tiếp tục làm cho vần với chữ thứ 6 của câu lục tiếp theo .

Để dễ hiểu hơn sẽ có ví dụ:

Trăm năm trong cõi người ta Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau Trải qua một cuộc bể dâu Những điều trông thấy mà đau đớn lòng

Các bạn hãy để ý các từ mà mình in đậm lần lượt theo thứ tự sẽ nghe rất xuôi tai và vần với nhau tạo nên sự hài hòa cho bài thơ.

Con cò mà đi ăn đêm Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao.

Tương tự vậy các chữ in đậm sẽ là từ mà các bạn sẽ cho nó vần với nhau

Một lưu ý nữa đó là đối thanh của chữ thứ 6 (hoặc thứ 4) của câu bát với tiếng thứ 8 câu đó. Hai chữ này sẽ bắt buộc khác thanh với nhau nếu chữ này mang thanh huyền thì chữ kia sẽ là thanh ngang và ngược lại

Ví dụ:

Đau đớn thay phận đàn bà Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung

III )Cách ngắt nhịp của thể thơ : Ngâm thơ cũng như trong âm nhạc nhịp phách sẽ là một điều rất quan trọng dù bài thơ có hay đến mấy nếu cách ngắt nhịp sai thì sẽ phá hỏng tất cả và nghe sẽ không xuôi tai không có cảm xúc vì thế nhịp thơ thường sử dụng trong thơ lục bát sẽ là nhịp chẵn,là nhịp 2/2/2 những đôi khi để nhấn mạnh hơn nội dung bài thơ cũng có thể đổi thành nhịp lẻ 3/3.