Bạn đang xem bài viết Hướng Dẫn Cảm Thụ Văn Học Bài Về Quê Ngoại được cập nhật mới nhất tháng 10 năm 2023 trên website Kovit.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Hướng dẫn cảm thụ văn học bài Về quê ngoại – Tiếng việt 3 Về quê ngoạiEm về quê ngoại nghỉ hè,
Gặp đầm sen nở mà mê hương trời.
Gặp bà tuổi đã tám mươi,
Quên quên nhớ nhớ những lời ngày xưa.
Gặp trăng gặp gió bất ngờ,
Ở trong phố chẳng bao giờ có đâu.
Bạn bè ríu rít tìm nhau
Qua con đường đất rực màu rơm phơi.
Bóng tre mát rợp vai người
Vầng trăng như lá thuyền trôi êm đềm.
Về thăm quê ngoại, lòng em
Yêu thêm cuộc sống, yêu thêm con người:
Em ăn hạt gạo lâu rồi
Hôm nay mới gặp những người làm ra.
Những người chân đất thật thà
Em thương như thể thương bà ngoại em.
(Hà Sơn)
Cách đọcĐọc chậm rãi, giọng đọc tình cảm, tha thiết. Nhịp thơ chả yếu là nhịp chẵn. Mười câu thơ đầu đọc với giọng ngạc nhiên, thích thú như một tiếng reo vui. Sáu câu cuối bài đọc với giọng trìu mến, thân thương.
Gợi ý cảm thụBài thơ là lời tâm tình của một em bé. Em kể lại một kỉ niệm đẹp nhân dịp nghỉ hè về thăm quê ngoại. Những ấn tượng, cảm xúc về cảnh quê và người quê lưu lại trong tâm trí em thật sâu sắc, xúc động. Những vần thơ lục bát uyển chuyển, nhịp thơ chẵn (2/2/2, 2/4, 2/2/4, 4/4) rất thích hợp trong việc diễn tả tâm tư tình cảm con người.
Điệp từ “gặp” được lặp lại ba lần diễn tả ba cuộc gặp gỡ đầy thú vị: có ngỡ ngàng đến ngây ngất, say mê khi gặp đầm sen nở: “Gặp đầm sen nở mà mê hương trời” ; có niềm thương yêu, trìu mến, đầy hứng thú với “những cái ngày xửa ngày xưa bà thường hay kể”, dù trong những lời kể của người bà “tuổi đã tám mươi” đã có phần “quên quên nhớ nhớ” ; có cả những bất ngờ, sững sờ trước vẻ đẹp của một đêm trăng thanh gió mát “Gặp trăng, gặp gió bất ngờ”,… Những vẻ đẹp nên thơ, như trong cổ tích, như lạc vào thế giới thần tiên mà em nhỏ khẳng định chắc chắn rằng: “ở trong phố chẳng bao giờ có đâu”.
Vẻ đẹp quê hương hiện lên qua hương vị thanh khiết, lan rộng, ngào ngạt của sen trong đầm. Đó là mùi vị quen thuộc của quê hương trong những buổi chiều hè, nhất là vào những đêm trăng thanh gió mát. Hình ảnh hoán dụ “hương trời” đã đặc tả mùi hương sen toả ngát trong không gian. Em nhỏ say sưa thưởng thức khí trời trong lành, “hương trời” tràn ngập khắp không gian của chiều quê yên bình, của đêm trăng sáng lung linh,…
Các từ láy “ríu rít”, “êm đềm” đã tái hiện khung cảnh làng quê với hình ảnh các em nhỏ cùng gặp gỡ vui đùa dưới ánh trăng trong. Con đường làng vào ngày mùa được mô tả “rực màu rơm phơi”. Tính từ “rực” ở đây được sử dụng như một động từ để đặc tả ánh nắng chói chang của mùa hè đã nhuộm vàng màu rơm rạ.
Vầng trăng hiện lên đẹp đẽ, lung linh qua hình ảnh so sánh “Vầng trăng như lá thuyền trôi êm đềm”, vầng trăng ấy mang chở những khát khao mơ ước của các em nhỏ. Phải chăng đó là vầng trăng gợi ra không khí của cổ tích – có chú Cuội, và cả cây thuốc quý mỗi năm chỉ rụng một chiếc lá linh thiêng để thực hiện những ước mơ của con người?
Những câu thơ đầu đã mô tả cảnh đẹp thân thương của một vùng quê thanh bình, trù phú trong ngày mùa, với đầm sen ngát hương, với đêm trăng sáng, và đặc biệt là hình ảnh người bà kính yêu kể cho cháu nghe những câu chuyện ngày xửa ngày xưa…
Cuộc gặp này nối tiếp những cuộc gặp kia, thêm cảnh, thêm người, thêm ý nghĩ, tâm tư, nhen nhóm lên tình yêu quê hương tha thiết, gặp cảnh – nhớ cảnh, gặp người – mến yêu người:
Về thăm quê ngoại, lòng em
Yêu thêm cuộc sống, yêu thêm con người.
Nhịp thơ 4/4 và kết cấu tiểu đối góp phần tăng lên, nhân lên tình cảm yêu thương dành cho quê hương. Em nhỏ như chợt nhận ra một điều thiêng liêng, quý giá trong lần về thăm quê: cần phải biết ơn những người làm ra hạt gạo. Bài học sâu sắc rút ra không phải là lí thuyết, đó là những ý nghĩ trong trẻo, hồn nhiên mà thật cao đẹp:
Những người chân đất thật thà
Em thương như thể thương bà ngoại em.
Hình ảnh so sánh tương đồng với điệp từ “thương” đã gợi ra tình cảm thắm thiết, trìu mến, nghĩa tình sâu nặng, cả lòng biết ơn của em bé với những con người đáng kính, gần gũi thương yêu nhất – những người nông dân chân lấm tay bùn, trong đó có cả người bà vô cùng kính yêu của em.
Bài thơ mộc mạc, giản dị, nhưng đầy ắp những hình ảnh đẹp ; những tình cảm vừa trong sáng, thiêng liêng, vừa gần gũi ấm áp. Tình bà cháu, tình bạn, tình yêu quê hương đất nước, con người đã làm sáng đẹp tâm hồn của mỗi chúng ta.
XEM THÊM BÀI ĐÔI BẠN TẠI ĐÂY
Tags:Văn 3
Theo Nguồn: chúng tôi
Hướng Dẫn Cảm Thụ Văn Học Bài Quê Hương
Hướng dẫn cảm thụ văn học bài Quê hương – Tiếng việt 3. Quê hương
Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay.
Quê hương là con diều biếc
Tuổi thơ con thả trên đồng
Quê hương là con đò nhỏ
Êm đềm khua nước ven sông.
Quê hương là cầu tre nhỏ
Mẹ về nón lá nghiêng che
Quê hương là đêm trăng tỏ
Hoa cau rụng trắng ngoài hè.
Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người.
(Theo Đỗ Trung Quân)
Cách đọcĐọc bài thơ với giọng thong thả, nhẹ nhàng, tình cảm, nhấn giọng ở những từ ngữ mang hình ảnh so sánh. Chú ý ngắt nhịp giữa các dòng thơ ; nghỉ hơi đúng sau mỗi dòng thơ và giữa các khổ thơ. Khổ cuối đọc với giọng ngợi ca, tin tưởng, cũng là lời nhắc nhở tha thiết, chân thành.
Gợi ý cảm thụBất cứ một người Việt Nam nào cũng từng nghe và thuộc bài thơ Quê hương của Đỗ Trung Quân. Bài thơ đã được nhạc sĩ Giáp Văn Thạch phổ nhạc với ca từ không hề thay đổi, bằng giai điệu mượt mà, trữ tình, đằm thắm. Ai đã từng nghe một lần, không dễ gì quên được.
Ba khổ thơ đầu, với cấu trúc A là B, nhà thơ đưa ra một định nghĩa về quê hương theo cách của riêng mình:
– Quê hương là chùm khế ngọt
– Quê hương là đường đi học
– Quê hương là con diều biếc
– Quê hương là con đò nhỏ
– Quê hương là cầu tre nhỏ
– Quê hương là đêm trăng tỏ
Nhà thơ đã sử dụng biện pháp lặp từ ngữ, lặp cấu trúc ngữ pháp câu, biện pháp liệt kê, cấu trúc thơ vắt dòng rất đặc sắc. Khung cảnh làng quê trên mọi miền Tổ quốc Việt Nam hiện lên thân thương, giản dị mà xúc động lòng người. Những cặp câu thơ dần hiện lên như những thước phim quay chậm, cảnh vật có gần có xa, có mờ có tỏ, có lớn có nhỏ. Nhịp thơ đều đặn, nhịp nhàng, gần như cả bài thơ chỉ có một nhịp 2/4.
Cả ba khổ thơ với những câu thơ cùng một nhịp, kết cấu giống nhau nhưng vẫn nhẹ nhàng, thanh thoát vô cùng. Phải chăng, vẻ đẹp của những hình ảnh thơ đã làm cho người đọc quên đi hình thức bên ngoài của ngôn ngữ? Nhà thơ đã biến cái không thể thành cái có thể, và được độc giả nồng nhiệt đón nhận bằng một sự đồng cảm rất tự nhiên. Quê hương là một khái niệm trừu tượng, nhà thơ đã cụ thể hoá nó bằng những hình ảnh sống động. Quê hương không thể tương đương với chùm khế ngọt, đường đi học rợp bướm vàng bay, con diều biếc thả trên cánh đồng, con đò nhỏ khua nước ven sông, cầu tre nhỏ, nón lá nghiêng che, đêm trăng tỏ, hoa cau rụng trắng ngoài hè… nhưng tất cả những điều đó lại làm nên một hình ảnh quê hương đẹp đẽ, lung linh, trọn vẹn và thiêng liêng. Người xưa nói: hãy xúc động hồn thơ để ngọn bút có thần. Với lòng yêu quê hương thiết tha, nhà thơ đã vẽ lên bức tranh quê hương mang hồn quê, cảnh quê, người quê bằng một ngọn bút có thần…
“Quê hương là chùm khế ngọt” – chùm khế ngọt nhỏ bé, ngọt mát, êm dịu, một thứ quà quê thanh đạm, bình dị, quá đỗi bình dị mà sao day dứt và ám ảnh? Có lẽ vị ngọt thanh của khế làm mát dịu lòng ta, trái khế ngọt mang hương vị của ca dao cổ tích, dư vị thắm thiết của tình nghĩa con người. Đấy là quê hương, nơi chôn nhau cắt rốn, nơi ta sinh ra và lớn lên, nơi nhũng người thân yêu của ta ở đó, nơi ta đã đi qua thời thơ dại với con đường đến trường rợp bướm vàng bay.
Hình ảnh con bướm vàng cũng là một hình ảnh thực và đặc sắc của làng quê mà ở thành phố không bao giờ thấy được. Nhà thơ Giang Nam nhớ về tuổi thơ “Có những ngày trốn học đuổi bướm cạnh cầu ao – Mẹ bắt được chưa đánh roi nào đã khóc”, nhà thơ Huy Cận nhớ “Một buổi trưa không biết ở thời nào – Như buổi trưa nhè nhẹ trong ca dao – Có cu gáy, có bướm vàng nữa chứ”, và nhà thơ thần đồng Trần Đăng Khoa viết bài thơ đầu tiên của mình là bài Con bướm vàng. Ở bài thơ Quê hương nêu trên, hình ảnh con đường đi học “rợp bướm vàng bay” đẹp như một giấc mơ, đẹp như trong truyện cổ tích vậy.
Bài thơ kết thúc bằng một hình ảnh so sánh mang ý nghĩa sâu sắc. Quê hương được so sánh với mẹ vì đó là nơi ta được sinh ra, được nuôi dưỡng lớn khôn, giống như người mẹ đã sinh thành nuôi ta khôn lớn trưởng thành. Vì vậy, nếu ai không yêu quê hương, không nhớ quê hương mình thì không trở thành một người tốt được. Lời thơ nhắc nhở mỗi chúng ta hãy luôn sống và làm việc có ích, hãy biết yêu quê hương xứ sở, vì quê hương là mẹ và mẹ chính là quê hương, vì “Khi ta ở, chỉ là nơi đất ở – Khi ta đi, đất đã hoá tâm hồn” (Chế Lan Viên).
XEM THÊM BÀI 24: GIỌNG QUÊ HƯƠNG
Tags:Văn 3
Theo Nguồn: chúng tôi
Hướng Dẫn Cảm Thụ Văn Học Bài Quạt Cho Bà Ngủ
Hướng dẫn cảm thụ văn học bài Quạt cho bà ngủ – Tiếng việt 3. Quạt cho bà ngủ
Ơi chích choè ơi!
Chim đừng hót nữa,
Bà em ốm rồi,
Lặng cho bà ngủ
Căn nhà đã vắng
Cốc chén nằm im
Đôi mắt lim dim
Bàn tay bé nhỏ
Vẫy quạt thật đều
Ngấn nắng thiu thiu
Đậu trên tường trắng.
Hoa cam, hoa khế
Chín lặng trong vườn
Bà mơ tay cháu
Quạt đầy hương thơm.
(Thạch Quỳ)
Cách đọcĐọc bài thơ với giọng trìu mến, thiết tha, xúc động, tràn đầy tình thương yêu của em bé dành cho bà. Chú ý ngắt nhịp giữa các dòng thơ ; nghỉ hơi đúng sau mỗi dòng thơ và giữa các khổ thơ. Khổ 1, 2 đọc với giọng thiết tha, mong mỏi, lo lắng không yên vì bà ốm. Khổ 3, 4 đọc với giọng kể, nhẹ nhàng, êm ái như lời ru.
Gợi ý cảm thụNhan đề của bài thơ đã gợi lên một niềm thương mến, chứa chan tình cảm của người cháu thương bà.
Mở đầu bài thơ là tiếng gọi thiết tha:
“Ơi chích choè ơi!
Chim đừng hót nữa”
Tại sao em bé lại muốn con chim hay hót phải yên lặng? Lý do rất thuyết phục là “Bà em ốm rồi”, nên hãy “Lặng cho bà ngủ”. Giữa trưa hè mênh mang yên ả, tiếng chim vẫn cứ rộn rã đến nao lòng. Khổ thơ cho thấy em bé nâng niu giấc ngủ của bà, em biết rằng bà tuổi cao sức yếu, khó ngủ. Em không muốn có một âm thanh nào làm ảnh hưởng đến giấc ngủ ấy. Em bé tuy nhỏ tuổi nhưng thật tình cảm, sâu sắc. Tiếng gọi chích choè thiết tha của em dường như là tiếng gọi không lời, gọi trong tâm tưởng, trong suy nghĩ, trong niềm mong mỏi bà được ngủ yên giấc, để mau mau khỏi ốm. Cả khổ thơ đầu là những câu văn biểu lộ tình cảm, cảm xúc (câu cảm thán), câu văn thể hiện sự mong muốn, yêu cầu (câu cầu khiến). Điều đó đã làm nổi bật tình cảm, cảm xúc, nỗi lo lắng của em bé khi bà em bị ốm.
Khổ thơ tiếp theo miêu tả hình ảnh em bé ngồi quạt cho bà ngủ. Không gian trong nhà, ngoài vườn gần như yên lặng. Bé đã ngồi quạt cho bà thật lâu rồi, bàn tay bé nhỏ ấy chỉ đủ đưa quạt thật đều tay. Có lẽ hơi mát toả ra cả không gian, khiến cho cả ngấn nắng nhẹ in trên tường cũng theo hơi mát mà “thiu thiu”. Hình ảnh “Ngấn nắng thiu thiu – Đậu trên tường trắng” thật đẹp, thể hiện sự cảm nhận tinh tế và cách miêu tả sự vật sinh động, biểu cảm. “Ngấn nắng” vàng, sáng trên nền tường vôi trắng cứ lấp ỉoá, in hình mãi như đang ngủ yên giữa trưa hè oi ả.
Ở hai khổ thơ sau, tác giả tả xen lẫn kể sự việc “quạt cho bà ngủ”. Trong nhà, ngoài vườn, mọi vật đều im lìm, lặng lẽ như đang ngủ: cốc chén “nằm im” ; hoa cam, hoa khế ngoài vườn “chín lặng”. Và bà cũng đang dần chìm vào giấc ngủ trưa yên tĩnh. Nhà vắng người, lại vào lúc nghỉ trưa, nên cốc chén cũng nằm im. Hoa cam, hoa khế lặng lẽ toả hương thơm dịu. Chỉ hai câu thơ và một từ dùng rất sáng tạo, từ “chín lặng”, nhà thơ đã giúp người đọc hình dung ra cảnh tượng vắng vẻ, im lìm của ngôi nhà, mảnh vườn. Từ “lặng” không chỉ là trạng thái nở bừng toả hương của hoa ; chỉ sự yên ả, trong lành của không gian mà còn để chỉ trạng thái yên lặng, xúc động của tâm hồn em bé, của tâm hồn nhà thơ và cả tâm hồn của người đọc. Khổ thơ cuối có hai hình ảnh đẹp: một không gian yên tĩnh tuyệt đối đến nỗi hoa trong vườn cũng phải toả hương lặng lẽ để bà em ngủ ; một giấc mơ mang theo cả hương hoa, hơn nữa, lại là hương thơm toả ra từ bàn tay bé nhỏ của em bé.
Bài thơ kết thúc mà dường như tình ý vẫn nguyên vẹn, lan toả: em bé vẫn đều tay quạt, người bà vẫn ngủ ngon giấc, hoa trong vườn vẫn lặng lẽ toả mùi thơm ngát khắp không gian, mùi hương êm nhẹ, mát hơn nhiều theo bàn tay vẫy quạt thật đều của bé… Cháu kính yêu bà biết bao nhiêu, bà đem tình yêu cháu, niềm vui sống và thứ hương quê ngan ngát vào trong giấc ngủ.
Bài thơ giản dị, trong sáng đến kì lạ, làm tâm hồn chúng ta trở nên trong trẻo, đầy thương mến gia đình, ngôi nhà, mảnh vườn yêu dấu, quen thân,…
XEM THÊM BÀI 6: CHIẾC ÁO LEN – TẠI ĐÂY
Tags:Văn 3
Theo chúng tôi
Hướng Dẫn Cảm Thụ Văn Học Bài Anh Đom Đóm
Hướng dẫn cảm thụ văn học bài Anh đom đóm – Tiếng Việt 3 Anh đom đóm
Mặt trời gác núi
Bóng tối lan dần
Anh Đóm chuyên cần
Lên đèn đi gác.
Theo làn gió mát
Đóm đi rất êm,
Đi suốt một đêm
Lo cho người ngủ.
Tiếng chị Cò Bợ:
“Ru hỡi! Ru hời!
Hỡi bé tôi ơi,
Ngủ cho ngon giấc”.
Ngoài sông thím Vạc
Lặng lẽ mò tôm
Bên cạnh sao Hôm
Long lanh đáy nước.
Từng bước, từng bước
Vung ngọn đèn lồng
Anh Đóm quay vòng
Như sao bừng nở.
Gà đâu rộn rịp
Gáy sáng đằng đông,
Tắt ngọn đèn lồng
Đóm lui về nghỉ.
Cách đọcĐọc giọng nhịp nhàng, êm dịu, hài hoà. Khổ 1, 2 đọc với giọng say sưa, hồ hởi thể hiện được niềm say mê, đầy tinh thần trách nhiệm, tận tụy với công việc của anh Đom Đóm. Khổ 2, 3 đọc với giọng êm nhẹ như tiếng ru trẻ ngủ. Khổ 4, 5 đọc với giọng hân hoan, như bừng tỉnh đầy thích thú.
Gợi ý cảm thụBài thơ được làm theo thể thơ 4 chữ bao gồm 9 khổ thơ. Bài tập đọc trong SGK Tiếng Việt 3, tập một, trích 6 khổ. Với vần điệu nhịp nhàng, uyển chuyển, lời thơ dễ nhớ, dễ thuộc, nhà thơ đã đưa chúng ta vào khung cảnh thiên nhiên ban đêm nên thơ, yên bình, ấm áp.
Hai tín hiệu về thời gian ở đầu và cuối bài thơ cho thấy điểm khởi đầu (“Mặt trời gác núi”) và điểm kết thúc công việc (“Gà đâu rộn rịp – Gáy sáng đằng đông”). Anh Đóm làm việc hết sức tận tuỵ, “chuyên cần” với thời gian là suốt một đêm. Anh không chỉ hoàn thành công việc mà còn lặng lẽ giữ bình yên cho giấc ngủ của mọi người. Trong hai khổ thơ đầu, bằng nhịp điệu uyển chuyển được tạo ra từ cách gieo vần (các vần đều là thanh bằng: dần-cần ; êm-đêm), nhà thơ đã gợi ra được không khí nhẹ mát của đêm tối và hình ảnh anh Đóm hăng say trong công việc đầy ý nghĩa.
Hai khổ thơ tiếp theo là cả thế giới ban đêm tĩnh mịch. Chỉ với 8 câu thơ mà thế giới loài vật hiện ra thật sinh động, đáng yêu, rất gần gũi với thế giới trẻ thơ: đó là tiếng chị Cò Bợ ru con, là đàn cò con trong giấc ngủ. Tiếng ru của chị Cò Bợ thật tha thiết như gửi trong đó những tình cảm, mong ước của mẹ dành cho con. Bên cạnh đó còn là hình ảnh của thím Vạc vẫn cặm cụi mò tôm bắt tép kiếm ăn đêm. Dưới con mắt và tấm lòng nhân hậu, nhà thơ miêu tả con vạc không phải lười biếng như trong truyện cổ tích, vì xấu hổ với mọi người nên phải đi kiếm ăn đêm ; ở đây là một thím Vạc hiền lành, chịu thương chịu khó, đáng được tôn trọng.
Nhà thơ nhìn vạn vật đều như có hồn, được đặt trong những mối quan hệ thân thiết, gắn bó, chân tình, nào anh Đom Đóm, chị Cò Bợ, bé cò con, thím Vạc.
Cũng cần lưu ý thêm về một hình ảnh đẹp đẽ, giàu chất thơ, hình ảnh sao Hôm “Long lanh đáy nước”. Dù là “một ngôi sao chẳng sáng đêm” nhưng cũng đủ sáng long lanh để giúp thím Vạc mò tôm dưới đáy nước.
Trong không gian yên bình ấy, anh Đom Đóm vẫn say sưa công việc của mình. Điệp ngữ “Từng bước, từng bước” tạo ấn tượng về sự cần mẫn, đầy tinh thần trách nhiệm với công việc của anh Đom Đóm. Từ “vung” chỉ hành động nhanh, dứt khoát, đưa từ dưới thấp lên cao. Khổ thơ thứ 5 đã miêu tả vẻ đẹp trong dáng bay của anh Đom Đóm. Hình ảnh so sánh “Anh Đóm quay vòng – Như sao bừng nở” đã khắc hoạ vẻ đẹp rực rỡ, rạng ngời, thăng hoa của ánh sáng, của tinh thần lao động quên mình, không mệt mỏi. Nếu trên trời là ánh sáng của sao Hôm thì giữa không trung là vẻ đẹp lộng lẫy, huyền diệu của anh Đom Đóm.
Khổ thơ cuối là cảnh hừng đông khi anh Đóm “lui về nghỉ”. Từ láy miêu tả âm thanh “rộn rịp” đem đến một không khí mới cho bài thơ. Một ngày mới bắt đầu bằng âm thanh đặc trưng: tiếng gà gáy. Anh Đóm đã hoàn thành công việc âm thầm nhưng đầy ý nghĩa của mình. Khi anh lui về nghỉ có nghĩa là vạn vật cũng bừng tỉnh theo tiếng gà gáy.
Bài thơ ca ngợi anh Đóm chuyên cần, qua đó nhà thơ gửi gắm tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống tha thiết. Các bạn nhỏ cũng rút ra được bài học cho mình: hãy yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước mình và làm những việc thật có ích cho mọi người!
XEM THÊM BÀI MỒ CÔI XỬ KIỆN TẠI ĐÂY
Tags:Văn 3
Nguồn: chúng tôi
Hướng Dẫn Cảm Thụ Văn Học Bài Người Lính Dũng Cảm
Hướng dẫn cảm thụ văn học bài Người lính dũng cảm – Tiếng việt 3.
Mùa thu của em
Lá vàng hoa cúc
Như nghìn con mắt
Mở nhìn trời êm
Mùa thu của em
Lá xanh cốm mới
Mùi hương như gợi
Từ màu lá sen.
Mùa thu của em
Rước đèn họp bạn
Hội rằm tháng tám
Chị Hằng xuống xem.
Ngôi trường thân quen
Bạn thầy mong đợi
Lật trang vở mới
Em vào mùa thu.
(Quang Huy)
Cách đọcĐọc bài thơ với giọng trìu mến, thiết tha, phấn khởi. Chú ý ngắt nhịp giữa các dòng thơ ; nghỉ hơi đúng sau mỗi dòng thơ và giữa các khổ thơ. Khổ 1, 2 đọc với giọng ngỡ ngàng, ngạc nhiên, thích thú. Khổ 3, 4 đọc với giọng vui tươi, rộn rã.
Gợi ý cảm thụMỗi lứa tuổi, người ta yêu mùa thu theo những cách khác nhau. Người nước ngoài thường được khuyên hãy đến Hà Nội vào mùa thu, rất đơn giản vì mùa thu là mùa đẹp nhất ở miền Bắc. Thi nhân yêu mùa thu vì mùa thu là mùa của thi ca. Mùa thu gợi cảm hứng cho bao nghệ sĩ sáng tác những tác phẩm thi ca nhạc hoạ. Người lớn yêu mùa thu theo cách của người lớn và trẻ con lại yêu mùa thu bằng đôi mắt trong sáng, ngây thơ của mình… Nhan đề bài thơ Mùa thu của em đã nói với chúng ta điều đó.
Bài thơ được viết theo thể thơ 4 chữ, ngôn từ trong sáng, dung dị, biểu cảm ; nhạc điệu dịu êm, nhẹ nhàng, tha thiết. Điệp khúc “Mùa thu của em” được lặp lại ở 3 khổ thơ đầu như để khẳng định, xác nhận: đó là mùa thu của trẻ thơ, mùa thu của những em nhỏ biết yêu thiên nhiên, yêu con người, yêu cuộc sống tươi vui, náo nức.
Hai khổ thơ đầu tác giả miêu tả vẻ đẹp thanh cao, hương sắc đẹp đẽ và tinh khiết của mùa thu. Có điều vẻ đẹp rất riêng của mùa thu xứ sở lại được cảm nhận qua con mắt của trẻ thơ, qua cách nói hồn nhiên, nhí nhảnh của trẻ thơ:
-Mùa thu của em
Là vàng hoa cúc…
-Mùa thu của em
Là xanh cốm mới…
Cấu trúc câu “A là B” như một định nghĩa về đối tượng miêu tả. Bằng lối nói quen thuộc này, “Mùa thu của em” được cụ thể hoá bằng những hình ảnh chân thực, sống động, tiêu biểu. Mùa thu dần hiện ra lung linh sắc màu tươi tắn: màu vàng của hoa cúc, màu xanh non của cốm mới; thoảng hương cốm quyện trong mùi hương thanh nhã và tinh khiết của lá sen già.
Khổ thơ đầu, tác giả đặc tả sắc vàng của mùa thu qua hình ảnh so sánh bông cúc vàng “Như nghìn con mắt – Mở nhìn trời êm”. Những bông cúc vàng với những cánh hoa nhỏ và dài xếp chồng lên nhau, ken dày, êm mượt đều đặn được ví với nhũng con mắt trong sáng, ngây thơ đang ngắm nhìn tấm thảm nhung xanh ngắt của bầu trời thu. Hai sự vật quen thuộc được đặt bên cạnh nhau, đi sóng đôi với nhau, làm nổi bật vẻ đẹp đặc trưng của từng sự vật.
Khổ thơ thứ hai, tác giả dành để tả sắc xanh của mùa thu, nhưng không phải là xanh trời, xanh cây lá mà là màu xanh của cốm, của lúa non. Màu xanh, mùi hương cốm được gợi ra từ sắc màu và hương thơm của lá sen.
Nếu hai khổ thơ đầu khiến ta hình dung ra cảnh tượng một em bé đang mở to mắt nhìn lên trời, em bé khám phá ra nhiều điều kì diệu của mùa thu thì hai khổ thơ sau lại khiến ta náo nức, hân hoan chờ đón đêm hội trăng rằm và tiếng trống trường rộn rã mở đầu cho năm học mới. Với trẻ thơ, mùa thu là mùa bắt đầu cho những niềm vui, những cuộc hội ngộ, sum vầy với bạn bè, trường lớp, thầy cô. Biết bao điều để kể, để nói, biết bao mong đợi, tin yêu. Em sẽ đến trường, sẽ lật những trang vở đầu tiên để năm học mới chính thức bắt đầu.
Ba khổ thơ trên đều được bắt đầu bằng điệp khúc “mùa thu của em”. Bằng những câu thơ mang giai điệu thiết tha, nhà thơ vẽ ra toàn cảnh mùa thu trong mắt trẻ thơ. Đến khổ thơ cuối có sự thay đổi, nhân vật chính không còn chỉ thưởng thức hương sắc mùa thu nữa mà thật phấn khởi, tự tin bước vào mùa thu. Nếu như ở những khổ thơ trên, nhà thơ Quang Huy chỉ tả thì đến cuối bài thơ nhà thơ đã nói hộ em bé những cảm xúc, tâm trạng qua các từ “thân quen”, “mong đợi”. Nhà thơ không chỉ khẳng định đó là mùa thu của em nữa, mà “em” đã bước hẳn vào mùa thu, đã học những bài học đầu tiên trong ngôi trường thân yêu của mình.
Mùa thu của em không chỉ là màu sắc, hương vị ; không chỉ là vui chơi đêm rằm Trung thu, ngắm chị Hằng xinh đẹp ; mùa thu của em còn hiện lên thật sống động và thiêng liêng trong tình thầy trò, tình bè bạn dưới mái trường. Mùa thu đã mang đến cho em niềm vui học tập của những ngày đầu tiên đến trường.
XEM THÊM BÀI 12: NGƯỜI LÍNH DŨNG CẢM – TẠI ĐÂY
Tags:Văn 3
Theo chúng tôi
Hướng Dẫn Cảm Thụ Văn Học Bài Bài Hát Trồng Cây
Hướng dẫn cảm thụ văn học bài Bài hát trồng cây – Tiếng Việt 3 Bài hát trồng cây
Ai trồng cây
Người đó có tiếng hát
Trên vòm cây
Chim hót lời mê say.
Ai trồng cây
Người đó có ngọn gió
Rung cành cây
Hoa lá đùa lay lay.
Ai trồng cây
Người đó có bóng mát
Trong vòm cây
Quên nắng xa đường dài.
Ai trồng cây
Người đó có hạnh phúc
Mong chờ cây
Mau lớn lên từng ngày.
Ai trồng cây…
Em trồng cây…
Em trồng cây…
(Bế Kiến Quốc)
Cách đọcGiọng đọc vui, thể hiện niềm vui của người trồng cây.
Mỗi khổ có 4 câu, thường hai câu làm thành một cặp về ý, cho nên đọc gần như nhập hai câu đầu với nhau và hai câu cuối với nhau. Ví dụ:
Ai trồng cây / Người đó có tiếng hát
Trên vòm cây / Chim hốt lời mê say.
Ba câu cuối đọc chậm, nhấn vào điệp ngữ “Em trồng cãy”.
Gợi ý cảm thụHãy thử tưởng tượng cuộc sống này sẽ ra sao nếu thiếu cây xanh? Hãy chưa nói đến việc cây xanh cung cấp ô-xy để duy trì sự thở của người và động vật. Hãy chỉ tưởng tượng mùa hè với những con đường nắng như thiêu như đốt không một bóng cây. Và hè đến cũng chẳng có tiếng chim lích chích hay tiếng ve sầu kêu râm ran trong vòm lá. Còn thu về không có lá vàng rơi xuống công viên, không có luỹ tre rì rào lúc ban mai,…
Thế đấy, cây xanh là sự sống, là niềm vui mà nhiều khi ta không nhận ra. Nhà thơ Bế Kiến Quốc đã giúp ta điều ấy: hãy trân trọng cái đẹp bình dị mà ta vẫn hưởng hằng ngày do cây xanh mang lại.
Cây không biết hát nhưng nhờ có cây mà chim chóc tụ họp, hát lời mê say. Cây không tạo ra gió, nhưng nhờ có cây, ta cảm nhận được gió. Còn cây tạo ra bóng mát thì ai cũng thấy: nhờ có bóng mát mà người đi đường “quên nắng xa đường dài”.
Và cây còn gì nữa? Khổ cuối kết thúc bài bằng cách bỏ lửng:
Ai trồng cây…
Em trồng cây…
Em trồng cây…
Có nghĩa là ai trồng cây còn được nhiều thứ nữa. Và các cô cậu học sinh nhỏ đã sung sướng tự nguyện “Em trồng cây… – Em trồng cây…”.
XEM THÊM BÀI BÁC SĨ Y-ÉC-XANH TẠI ĐÂY
Tags:Văn 3
Theo chúng tôi
Cập nhật thông tin chi tiết về Hướng Dẫn Cảm Thụ Văn Học Bài Về Quê Ngoại trên website Kovit.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!